Άγιος Θεόδωρος ο Βυζάντιος (1795 μ.Χ.), ο καί Πολιούχος Μυτιλήνης

Γεννήθηκε το 1774 στο Νεοχώριο του Βυζαντίου από γονείς που ήταν πολύ καλοί Χριστιανοί, έχοντας αδελφό τον Γρηγόριο, μετέπειτα Επίσκοπο Ανδριανουπόλεως. Επιθυμία του ήταν να γίνει ζωγράφος και μαθήτευσε σ’ έναν ξακουστό ζωγράφο του παλατιού του σουλτάνου στην Κωνσταντινούπολη, όπου δέχθηκε πιέσεις και αλλαξοπίστησε. Σύντομα όμως κατάλαβε το αμάρτημά του και δραπέτευσε πηγαίνοντας στη Μονή Αγ. Μακαρίου της Χίου...

 Με την βοήθεια των Πατέρων μετανόησε και ήλθε στη Μυτιλήνη, όπου παρουσιάστηκε στους Τούρκους και δήλωσε ότι είναι Χριστιανός. Κατόπιν φυλακίζεται και βασανίζεται ώσπου τον κρέμασαν έξω από το φρούριο της Μυτιλήνης την 17η Φεβρουαρίου 1795. Ενταφιάσθηκε στο προαύλιο της Παναγίας Χρυσομαλλούσας και κατά την ανακομιδή των λειψάνων του διαπιστώθηκε ότι το σώμα του είχε διατηρηθεί ακέραιο, το οποίο και έκρυψαν σε κρύπτη του Μητροπολιτικού Ναού έως το 1832, όταν με την λιτάνευση του σεπτού σκηνώματος του Αγίου έγινε Μέγα Θαύμα και διασώθηκε η πόλη της Μυτιλήνης από την πανώλη. Μέχρι και σήμερα το σώμα του Αγίου Θεοδώρου τίθεται σε προσκύνηση στον Μητροπολιτικό Ναό της Μυτιλήνης.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ΄. Ταχύ προκατάλαβε.

Τό πάντιμον Λείψανον τοῦ Θεοδώρου, πιστοί, ἐνδόξως τιμήσωμεν ὡς θησαυρόν τιμαλφῆ, καί πάντες βοήσωμεν, Σῶσον ἐκ τῶν κινδύνων τούς πιστῶς σε ὑμνοῦντας, ὡς πότε σύ ἐρρύσω ἐκ πανώλους τήν πόλιν καί πάντας περιφρούρησον ταῖς ἱκεσίαις σου.

Έτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α΄.

Τῶ Θεῶ ὥσπερ δῶρον φερωνύμως, Θεόδωρε, δι’ ἀθλήσεως πόνον προσηνέχθης πολύτιμον, καί ἄμωμον θῦμα καί δεκτή, παμμάκαρ, ἐγένου προσφορά, ὅθεν πόθω συνελθόντες, τούς σούς ἀγῶνας ἐν ὕμνοις γεραίρομεν, καί δόξαν προσάγομεν Θεῶ, τῶ θαυμαστῶς σε ἐνισχύσαντι, κατ’ ἐχθρῶν ὁρωμένων καί ἀοράτων, πολύαθλε.