Κατά τον Κοσμά Φλαμιάτο, σκοπός της Εκκλησίας στον κόσμο είναι ο «καταρτισμός του ποιμνίου», «του οποίου η τελειότης υφίσταται εις την τελείαν απάρνησιν του κόσμου και των εν τω κόσμω, εις την απονέκρωσιν της σαρκός, εις την φυγήν της προσκαίρου τιμής και δόξης, δι’ επιτυχίαν (=επίτευξη) των εν ουρανοίς αποκειμένων μεγάλων και ανεικάστων αγαθών»… Η πνευματικότητα ως Πνευματική ζωή, δηλαδή ζωή εν Αγίω Πνεύματι, είναι κατά τον Φλαμιάτο το θεμέλιο της οικοδομής όλου του εκκλησιαστικού σώματος. Την επιστροφή στο Χριστό, δηλαδή την ένταξη στο σώμα του Χριστού, αλλά και τη μετάνοια των πιστών πρέπει να ακολουθεί «η προκοπή και ο καταρτισμός (…) εις περισσοτέραν ανάβασιν πνευματικότητος, αγάπης, αγιασμού και φωτισμού». Πρόκειται συνεπώς, για μια ατελεύτητη πορεία, για ένα αγώνα ισόβιο και αδιάκοπο. Δεν μπορεί, άλλωστε, να υπάρχει εν Χριστώ ζωή και κοινωνία Χριστού χωρίς εσωτερική θεοκεντρικότητα… Η πνευματικότητα της Εκκλησίας τεκμηριώνεται και σαρκώνεται στο πρόσωπο των Αγίων της. Οι Άγιοι ζουν όλοι μέσα στο ίδιο πνευματικό κλίμα, στην ίδια πνευματική ζωή. Ο αγώνας τους είναι κοινός. Αυτό σημαίνει, ότι για τον Φλαμιάτο, όπως και για την Πατερική εμπειρία, δεν υπάρχει ποικιλία ουσίας στην πνευματική ζωή, αλλά ενιαίος πνευματικός αγώνας, δηλαδή συνεχής μετάνοια και άσκηση… Η άσκηση έχει για τον Φλαμιάτο συγκεκριμένο στόχο, την κάθαρση της καρδίας, για να γίνει δεκτική της χάριτος του Αγίου Πνεύματος και «χωρητική» αυτού, δηλαδή να μπορέσει να δεχθεί, όπως λέγουν οι άγιοι Πατέρες την «επίσκεψιν» την «ενοίκησιν» του Αγίου Πνεύματος, τον θείο φωτισμό…
Ύψιστη αρετή και συνεπώς η κορυφή της αγιότητος είναι η αγάπη, «η ανωτάτη και το κεφάλαιον όλων των άλλων αρετών»… Ο Φλαμιάτος γνωρίζει την Πατερική εμπειρία, ότι με τον πνευματικό αγώνα δεν καταργούνται απλώς τα πάθη, αλλά μεταμορφώνονται σε αρετές. Έτσι, στις μεγάλες αρετές του μοναχού (παρθενία, ακτημοσύνη, υπακοή) αντιτάσσονται οι τρεις μεγάλες αντιαρετές, θα λέγαμε, που συνιστούν «τρεις ισχυρούς και ολεθρίους αντιπάλους», τους οποίους με τη θεία Χάρη νικούν οι αγωνιζόμενοι πιστοί. Αυτές είναι: η φιληδονία, με την οποία γίνεται «η λατρεία της σαρκός, και η απώλεια της ψυχής και αναιρείται ο αγιασμός». Η φιλαργυρία, δηλαδή «η λατρεία του κόσμου», που οδηγεί στην «απώλεια της βασιλείας των Ουρανών» και αναιρεί «την προς τον Θεόν και τον πλησίον αγάπη». Τέλος, η υψηλοφροσύνη, δηλαδή «η λατρεία του σατανά», που οδηγεί στην «απώλεια της αιωνίου σωτηρίας» και αναιρεί την ταπεινοφροσύνη…
Οι αγώνες όλων των Αγίων στρέφονται κατ’ αυτών «των τριών γενικών ανομιών», από τις οποίες πηγάζουν όλες οι αμαρτίες. Το συμπέρασμά του είναι το ακόλουθο: «Εις την φιλήδονον και φιλόσαρκον, εις την φιλάργυρον και φιλόκοσμον, εις την φιλόδοξον και υπερήφανον καρδίαν ουδεμίαν είσοδον ή τόπον ευρίσκει η θεία χάρις, ούτε η οικοδομή της αγάπης και του αγιασμού». Όσοι κυριαρχούνται από τις κακίες αυτές είναι «εχθροί του Θεού και αιχμάλωτοι υπό την εξουσίαν του σατανά»…
Ιδιαίτερη σημασία στην πνευματική πορεία των πιστών (μοναχών και κοσμικών) έχει για τον Φλαμιάτο ο Γέροντας ή Πνευματικός, που είναι ο απαραίτητος οδηγός στον πνευματικό αγώνα. Επανειλημμένα καθορίζει τα γνωρίσματά του: πατήρ πνευματικός, ενάρετος, διακριτικός, συνετός και διακριτικός οδηγός… Ανάλογη όμως με το έργο του Γέροντα στο Μοναστήρι είναι και εκείνο των ποιμένων μέσα στον κόσμο. Και αυτοί κύριο προορισμό έχουν τον «καταρισμόν του ποιμνίου». Χρέη τους «ιερά, μεγάλα και απαραίτητα» είναι να διατηρούν το σώμα της Εκκλησίας «καθαρόν και ανόθευτον εκ πάσης καινοτομίας και πλάνης και εν πάσης ανομίας και διαφθοράς…»
Πηγή: «Ελληνισμός μετέωρος» του π. Γεωργίου Μεταλληνού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου