Περί της ψυχής

Άνθρωπος είναι εκείνος που εννόησε τι είναι το σώμα, ότι δηλαδή είναι φθαρτό και λιγόχρονο. Ένας τέτοιος άνθρωπος εννοεί και την ψυχή ότι έχει θεϊκή καταγωγή, ότι είναι αθάνατη και πνοή του Θεού και ότι για δοκιμασία και θέωση συνδέθηκε με το σώμα. Εκείνος που εννόησε τι είναι η ψυχή, ζει με σωστό και θεάρεστο τρόπο και δεν υπακούει στο σώμα του, αλλά βλέποντας νοερά τον Θεό σκέφτεται και τα αιώνια αγαθά που χαρίζει ο Θεός στην ψυχή…
Η ψυχή βρίσκεται μέσα στο σώμα. Στη ψυχή βρίσκεται ο νους και μέσα στο νου βρίσκεται το λογικό. Με αυτά στοχαζόμαστε και δοξολογούμε το Θεό, ο Οποίος παρέχει στην ψυχή την αθανασία, την αφθαρσία και την αιώνια απόλαυση. Επειδή ο Θεός σε όλα τα όντα μόνο από αγαθότητα χάρισε την ύπαρξη…
Πολύ μεγάλη ασθένεια της ψυχής και αφανισμός και καταστροφή είναι το να μη γνωρίζει το Θεό.
Αναισθησία και μωρία της ψυχής είναι η άγνοια του Θεού.
Ο νους που αγαπά το Θεό είναι φως της ψυχής, και όποιος έχει νου θεοφιλή, είναι φωτισμένη η καρδιά του και βλέπει το Θεό νοερά.
Πίστη είναι η θεληματική συγκατάθεση της ψυχής.
Ελευθερία και ευτυχία της ψυχής είναι η πραγματική καθαρότητα και η καταφρόνηση των προσκαίρων…
Η γνώση του Θεού, η εγκράτεια, η αγαθότητα, η αγαθοεργία, η ευσέβεια και η πραότητα θεώνουν την ψυχή…
Η ψυχή που αντιλαμβάνεται τα πράγματα του κόσμου και επιθυμεί να σωθεί, κάθε στιγμή έχει ένα νόμο απαράβατο και συλλογίζεται ότι τώρα είναι ο αγώνας… σκέφτεται ότι η ψυχή σώζεται ή χάνεται για μια μικρή και αισχρή ηδονή…
Όσοι έχουν λογική ψυχή και μπορούν να διακρίνουν ποιο είναι το καλό και ποιο είναι το κακό… μόνο αυτοί πρέπει αληθινά να λέγονται λογικοί άνθρωποι.
Η λογική και ενάρετη ψυχή αναγνωρίζεται από το βλέμμα, το βάδισμα, τη φωνή, το γέλιο, από το που συχνάζει και με ποιους συναναστρέφεται…
Η λογική ψυχή περιφρονεί τα υλικά και την ολιγόχρονη ζωή και στη θέση τους προτιμά την ουράνια απόλαυση και την αιώνια ζωή, που την παίρνει απ’ το Θεό με την ενάρετη ζωή.
Η λογική ψυχή που είναι στερεωμένη πάνω στην καλή της προαίρεση, διευθύνει σαν καλός ηνίοχος το συναίσθημα και την επιθυμία, τα παράλογα πάθη της…
Η λογική ψυχή φροντίζει να ξεφύγει από όσα δεν οδηγούν πουθενά, την οίηση, την υπερηφάνεια, την απάτη, τον φθόνο, την αρπαγή και τα παρόμοια…
Αρχή της αμαρτίας είναι η επιθυμία, με την οποία χάνεται η λογική ψυχή. Και αρχή σωτηρίας και Βασιλείας ουρανών είναι η αγάπη.
Η επιθυμία, η δόξα και η άγνοια είναι τα πιο κακά πάθη της ψυχής.
Η χαλαρή ψυχή χάνεται και σκοτίζεται εξαιτίας της κακίας, γιατί έχει μέσα της ασωτεία, υπερηφάνεια, απληστία, θυμό, αυθάδεια, μανία, φόνο, στενοχώρια, φθόνο, πλεονεξία, αρπαγή, πόνο, ψεύδος, ηδονή, ραθυμία, λύπη, δειλία, ασθένεια, μίσος, φιλοκατηγορία, αδυναμία, πλάνη, άγνοια, απάτη, λησμοσύνη του Θεού…
Οι περισσότεροι άνθρωποι με την ανόητη ψυχή τους, έχουν εγκαταλείψει τη Θεϊκή και αθάνατη υϊκή σχέση με το Θεό και έχουν στραφεί προς την νεκρή και δύστυχη και σύντομη συγγένεια του σώματος. Σαν άλογα ζώα κυβερνιούνται μόνο από το σαρκικό φρόνημα και ερεθιζόμενοι από τις ηδονές χωρίζονται από τον Θεό και κατεβάζουν την ψυχή τους από τους ουρανούς στον όλεθρο εξαιτίας των κακών θελημάτων τους…
Η κακία είναι πάθος που οφείλεται στη φύση της ύλης. Όταν η ψυχή γνωρίσει την κακία, την μισεί… Αλλά όταν κανείς δεν την γνωρίζει, την αγαπά... Και ο δυστυχισμένος και άθλιος άνθρωπος, ούτε το συμφέρον του βλέπει, ούτε το καταλαβαίνει, αλλά νομίζει για στολισμό του την κακία και χαίρεται γι’ αυτό…
Η σωματική ζωή και η απόλαυση του βίου με εξουσία και πολύ πλούτο, γίνονται θάνατος της ψυχής. Ενώ ο κόπος και η υπομονή και η στέρηση με ευχαριστία προς τον Θεό και ο θάνατος του σώματος, είναι ζωή και αιώνια απόλαυση της ψυχής.
Οι άνθρωποι που ορθοφρονούν και θέλουν να εξασφαλίσουν σωστά την ζωή τους, δεν θεωρούν ευχάριστη την πρόσκαιρη απόκτηση χρημάτων, αλλά τις ορθές και αληθινές ιδέες. Αυτές τους κάνουν ευτυχείς… Η αρετή της ψυχής, αυτή μόνο είναι απόκτημα… και μετά το θάνατο παρέχει την σωτηρία σε όσους την έχουν αποκτήσει…
Η πραγματικά λογική ψυχή, όταν βλέπει ότι οι πονηροί είναι ευτυχείς και οι ανάξιοι καλοπερνούν, δεν θορυβείται όπως κάνουν οι απερίσκεπτοι άνθρωποι. Γιατί γνωρίζει καλά ότι η τύχη είναι άστατη και ο βίος είναι άστατος και σκοτεινός και η ζωή λιγόχρονη και η θεία δίκη αδωροδόκητη. Και πιστεύει μια τέτοια ψυχή ότι δεν την έχει παραμελήσει ο Θεός, αλλά της χορηγεί την τροφή που χρειάζεται…
Η ψυχή που ταράζεται από τις φαντασίες της ζωής, απομακρύνεται από τα πρέποντα. Στα αιώνια αγαθά προηγούνται οι αρετές της ψυχής μας, ενώ στις αιώνιες κολάσεις αιτία είναι οι θεληματικές κακίες του ανθρώπου.
Ας αναγνωρίσει ο συνετός άνθρωπος ότι είναι αθάνατος και τότε θα μισήσει κάθε αισχρή επιθυμία, η οποία γίνεται αιτία θανάτου στους ανθρώπους.
Αν μεταχειριζόμαστε κάθε φροντίδα και μέσο για να αποφύγουμε τον θάνατο του σώματος, πολύ περισσότερο οφείλουμε να φροντίζουμε ν’ αποφύγουμε τον θάνατο της ψυχής.
Ο θάνατος όταν κατανοηθεί από τους ανθρώπους, είναι αθανασία… Και οπωσδήποτε δεν πρέπει να φοβόμαστε τον θάνατο (σωματικό), αλλά την απώλεια της ψυχής, που είναι η άγνοια του Θεού. Αυτό είναι το φοβερό για την ψυχή.
Από την ΦΙΛΟΚΑΛΙΑ