7 Σεπτεμβρίου 2010

Λόγος στην Γέννηση της Υπεραγίας Θεοτόκου


Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού
1. Ελάτε όλα τα έθνη, κάθε ανθρώπινη γενιά, και κάθε γλώσσα, και κάθε ηλικία, και κάθε αξίωμα, να γιορτάσουμε με αγαλλίαση τη γέννηση της παγκόσμιας χαράς. Γιατί αν οι ειδωλολάτρες, με ψεύτικα δαιμονικά παραμύθια που ξεγελούν το μυαλό και σκοτεινιάζουν την αλήθεια, κι’ αν ακόμα προσφέροντας ό,τι είχαν και δεν είχαν τιμούσαν γενέθλια βασιλιάδων, που τους τυραννούσαν σ’ όλη τους τη ζωή, πόσο περισσότερο πρέπει εμείς να τιμούμε τη γέννηση της Θεοτόκου, που ανόρθωσε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος, που άλλαξε τη λύπη της πρώτης μας μητέρας, της Εύας, σε χαρά;...

 Εκείνη άκουσε την απόφαση του Θεού : «Με πόνους να γέννας τα παιδιά σου». Αυτή : «Χαίρε, Κεχαριτωμένη». Εκείνη : «Στον άνδρα σου η υποταγή σου». Αυτή : «Ο Κύριος είναι μαζί σου». Τί άλλο λοιπόν από λόγο να προσφέρουμε στη Μητέρα του Λόγου ; Όλη η κτίση ας γιορτάσει μαζί μας κι’ ας υμνήσει τον αγιασμένο καρπό της αγίας Άννας. Γιατί γέννησε στο κόσμο παντοτινό θησαυρό αγαθών, δηλ. την Παναγία. Με την μεσολάβηση της Παναγίας ο Πλάστης ξανάπλασε προς το καλύτερο ολόκληρη την πλάση, με την ανθρώπινη φύση του Χριστού. Γιατί, αφού ο δημιουργικός Λόγος του Θεού έγινε ένα με την ανθρώπινη φύση, ενώθηκε συνάμα μ’ ολόκληρη την πλάση, μια και ο άνθρωπος, μετέχοντας σε πνεύμα και σε ύλη, είναι σύνδεσμος όλης της ορατής και αόρατης δημιουργίας. Ας γιορτάσουμε λοιπόν την λύση της ανθρώπινης στειρότητας, γιατί πήρε τέλος για μας η στέρηση των αγαθών.
2. Για ποιό λόγο όμως γεννήθηκε η Μητέρα και Παρθένος από γυναίκα στείρα ; Γιατί έτσι έπρεπε, αυτό που είναι «το μοναδικά καινούργιο κάτω από τον ήλιο», η βάση και τ’ αποκορύφωμα των θαυμάτων, ν’ ανοίξει το δρόμο του με θαύματα και σιγά σιγά από τα πιο ταπεινά νάρθουν τα πιο μεγάλα. Υπάρχει όμως κι άλλος λόγος πιο υψηλός και πιο θεϊκός. Η φύση, νικημένη από τη χάρη, στεκόταν φοβισμένη· δεν είχε το θάρρος και τη δύναμη να προχωρήσει αυτή πρώτη. Όταν λοιπόν επρόκειτο να γεννηθεί η Θεοτόκος – Παρθένος από την Άννα, δεν τολμούσε η φύση να καρποφορήσει πριν από τη χάρη, αλλά έμενε άκαρπη, μέχρις ότου βλαστήσει η χάρη τον καρπό. Έτσι έπρεπε, να γεννηθεί πρωτότοκη εκείνη, που θα γεννούσε τον «πρωτότοκο όλης της δημιουργίας», που «όλα σ’ αυτόν χρωστούν την ύπαρξή τους».
Καλότυχο ζευγάρι, Ιωακείμ και Άννα, όλη η κτίση σας ευγνωμονεί. Γιατί με τη μεσολάβησή σας δώρισε η πλάση στο Δημιουργό το πιο υπέροχο απ’ όλα τα δώρα· πολυσέβαστη Μητέρα, μοναδική, άξια του Πλάστη. Ευλογημένος είσαι Ιωακείμ, απ’ όπου βγήκε το ακηλίδωτο σπέρμα. Θαυμαστή μήτρα της Άννας, που μέσα της αναπτύχθηκε σιγά – σιγά, σχηματίσθηκε και γεννήθηκε πανάγιο βρέφος. Γαστέρα, που κυοφόρησες μέσα σου τον έμψυχο ουρανό, πλατύτερο από την απεραντοσύνη των ουρανών. Αλώνι, που κράτησες επάνω σου τη θημωνιά του ζωοποιού σιταριού, όπως το δήλωσε ο ίδιος ο Χριστός: «Αν δεν πέσει ο κόκκος του σιταριού στη γη και πεθάνει, παραμένει ολομόναχος». Μαστοί που θηλάσατε εκείνη, που έθρεψε τον τροφοδότη του κόσμου. Θαυμάτων θαύματα και παραδόξων παράδοξα. Γιατί έτσι έπρεπε, ν’ ανοίξει με τα θαύματα ο δρόμος, απ’ όπου με τρόπο ανέκφραστο, από αγάπη, κατέβηκε κοντά μας ο Θεός για να σαρκωθεί.
Αλλά πως να προχωρήσω περισσότερο ; Το μυαλό μου σαστίζει, φόβος και λαχτάρα με κυριεύουν. Η καρδιά μου χτυπάει και η γλώσσα μου δέθηκε. Δεν αντέχω στη χαρά, με καταβάλλουν τα θαύματα, ο πόθος με γεμίζει ενθουσιασμό. Ας νικήσει λοιπόν ο πόθος, ας υποχωρήσει ο φόβος, ας τραγουδήσει η κιθάρα του Πνεύματος : «Ας χαρούν οι ουρανοί κι’ ας πηδήσει απ’ τη χαρά της η γη».
3. Σήμερα ανοίγονται οι πύλες της στειρώσεως, και παρουσιάζεται θεϊκή, παρθενική πύλη, που από μέσα της θα περάσει και θα μπει στην οικουμένη «σωματικά» ο Θεός, που βρίσκεται πέρα απ’ όλα τα όντα, όπως λέει ο Παύλος, ο ακροατής των ανέκφραστων μυστικών. Σήμερα από τη ρίζα του Ιεσσαί ξεφύτρωσε κλωνάρι, που πάνω του βλάστησε για χάρη του κόσμου θεοϋπόστατο άνθος.
Σήμερα από τη γήινη φύση έφτιαξε ουρανό πάνω στη γη, εκείνος που άλλοτε παλιά δημιούργησε μέσα από τα νερά το στερέωμα και το ανέβασε στα ύψη. Κι’ αληθινά ο ουρανός αυτός είναι πολύ πιο θεϊκός και πολύ πιο καταπληκτικός από τον πρώτο. Γιατί ο Λόγος του Θεού, που δημιούργησε στον πρώτο ουρανό τον ήλιο, θα ανατείλει ο Ίδιος στο δεύτερο ουρανό, ήλιος δικαιοσύνης. Έχει δύο φύσεις, κι ας λυσσομανούν οι Ακέφαλοι· ένα πρόσωπο, μια υπόσταση, κι ας σκάσουν απ’ το κακό τους οι Νεστόριοι. Το άναρχο φως, που έχει την προαιώνια ύπαρξη του από άναρχο φως, το άυλο και ασώματο, παίρνει σώμα από γυναίκα και «σαν νυμφίος βγαίνει από νυφικό δωμάτιο», και, μ’ όλο που είναι Θεός, γίνεται έπειτα γήινος άνθρωπος. Σαν «γίγαντας» θα τρέξει με χαρά το δρόμο της δικής μας ζωής, και μέσα από τα πάθη θα προχωρήσει για να πεθάνει και να δέσει τον ισχυρό, το διάβολο, και να του αρπάξει την περιουσία, την ανθρώπινη φύση μας, και να ξαναφέρει στην ουράνια γη το χαμένο πρόβατο.
Σήμερα ο «γιος του μαραγκού», ο παντεχνίτης Λόγος του Θεού, που χάρη σ’ Αυτόν ο Πατέρας δημιούργησε τα πάντα, το δυνατό χέρι του μεγάλου Θεού, έχοντας, με το Άγιο Πνεύμα σαν δάχτυλα του, ακονίσει το στομωμένο σκεπάρνι της φύσεως, έφτιαξε για τον εαυτό του έμψυχη σκάλα, που η βάση της στηρίζεται πάνω στη γη και το κεφάλι της ακουμπάει στον ουρανό, που πάνω της αναπαύεται ο Θεός, που την εικόνα της αντίκρισε ο Ιακώβ. Απ’ αυτή αφού κατέβηκε, χωρίς να μετακινηθεί από τη θέση του ο Θεός, πιο σωστά αφού ταπεινώθηκε, «φανερώθηκε πάνω στη γη» και συναναστράφηκε με τους ανθρώπους. Αυτά όλα λοιπόν σημαίνουν η κατάβαση, η συγκαταβατική ταπείνωση, η πολιτεία του πάνω στη γη, την πιο βαθιά γνώση, που δόθηκε στους ανθρώπους της γης. Πάνω στη γη στηρίχθηκε η νοητή σκάλα, η Παρθένος· γιατί γεννήθηκε από τη γη· και η κεφαλή της φθάνει στον ουρανό. Η κεφαλή, βέβαια, κάθε γυναίκας είναι ο άνδρας· για την Παρθένο όμως μια και δεν γνώρισε άνδρα, έγινε κεφαλή της ο Θεός και Πατέρας, αφού με το Άγιο Πνεύμα έκανε συμφωνία με την Παρθένο κι αφού έστειλε σαν κάποιο θεϊκό πνευματικό σπόρο, το Υιό και Λόγο του, την παντοδύναμη δύναμη Του. Πραγματικά με το ευλογημένο θέλημα του Πατέρα, έγινε υπερφυσικά, χωρίς μεταβολή, ο Λόγος σάρκα, όχι με φυσική ένωση, αλλά ξεπερνώντας τους νόμους της φύσεως, από το Άγιο Πνεύμα και από την Παρθένο Μαρία και «κατασκήνωσε ανάμεσά μας». Γιατί η ένωση του Θεού με τους ανθρώπους γίνεται με το Άγιο Πνεύμα. «Όποιος μπορεί ας το καταλάβει. Όποιος έχει αυτιά, ας ακούσει». Ας ξεφύγουμε από τις ανθρώπινες σκέψεις. Άνθρωποι μου, η θεότητα είναι απαθής, δεν παθαίνει αλλοιώσεις. Εκείνος που την πρώτη φορά γέννησε αναλλοίωτα με τρόπο φυσικό, γεννάει αναλλοίωτα τον ίδιο Υιό για δεύτερη φορά με «κατά θεία οικονομία». Και είναι μάρτυρας ο Δαβίδ, ο προπάτορας του Θεού, λέγοντας : «Ο Κύριος είπε σε μένα. Εσύ είσαι Υιός μου, εγώ σήμερα σε γέννησα». Αυτή η λέξη «σήμερα» δεν έχει θέση στην προαιώνια γέννηση, γιατί η γέννηση εκείνη βρίσκεται έξω από το χρόνο.
4. Σήμερα χτίζεται η πύλη που κοιτάει στην ανατολή, απ’ όπου ο Χριστός «θα μπει και θα βγει», αφήνοντας την κλεισμένη· στην πύλη αυτή ο Χριστός είναι «η θύρα των προβάτων». «Ανατολή» είναι το όνομα Εκείνου, που μας οδήγησε κοντά στον αρχίφωτο Πατέρα. Σήμερα φύσηξαν χαράς πνοές, προμηνύματα της παγκόσμιας Χαράς. Ας χαμογελά πάνω ο ουρανός, κι’ ας πηδά απ’ τη χαρά της κάτω η γη, ας πάλλεται η θάλασσα του κόσμου. Μέσα της γεννιέται το κογχύλι, το στρείδι, που με την αστραπή του Θεού απ’ τα ουράνια θα συλλάβει στα σπλάχνα του, και θα γεννήσει το πολύτιμο μαργαριτάρι, τον Χριστό. Απ’ αυτό το στρείδι θα βγει ο «δοξασμένος βασιλιάς», ντυμένος την πορφύρα της σάρκας, που αφού επισκεφθεί τους αιχμαλώτους θα διακηρύξει την απελευθέρωσή τους. Ας πηδά απ’ τη χαρά της η φύση· γεννιέται η αμνάδα, η προβατίνα, που απ’ αυτήν ο βοσκός θα ντύσει το πρόβατο, και θα ξεσχίσει το ρούχο της παλιάς θανατικής καταδίκης μας. Ας χορεύει η παρθενία, αφού γεννήθηκε όπως είπε ο Ησαΐας παρθένος, που θα «συλλάβει στην κοιλιά της και θα γεννήσει υιό, που θα του δώσουν το όνομα Εμμανουήλ», που σημαίνει «ο Θεός είναι μαζί μας». «Ο Θεός είναι μαζί μας», μάθετε το καλά Νεστόριοι κι’ αναγνωρίστε την ήττα σας. «Είν’ ο Θεός μαζί μας» ! Όχι άγγελος, όχι απεσταλμένος, αλλά ο Ίδιος ο Κύριος θάρθει και θα μας σώσει.
«Ευλογημένος Αυτός που έρχεται στ’ όνομα του Θεού· ο Κύριος παρουσιάσθηκε μπροστά μας». Ας γιορτάσουμε για τη γέννηση της Θεοτόκου. Χαμογέλασε Άννα, «στείρα που δεν γεννούσες, ξέσπασε σε κραυγές χαράς, ξεφώνισε, συ που δεν δοκίμαζες της γέννας πόνους». Πήδησε απ’ τη χαρά σου Ιωακείμ, από τη θυγατέρα σου «γεννήθηκε το παιδί μας», ο υιός που μας δόθηκε δώρο και τ’ όνομά του λέγεται «Μεγάλης Βουλής Άγγελος, δηλ. αγγελιοφόρος που φέρνει το μεγάλο θέλημα του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου, Θεός δυνατός», η σωτηρία όλου του κόσμου. Ας ντροπιαστεί ο Νεστόριος, κι ας κλείσει με το χέρι του το στόμα. Το παιδί είναι Θεός, πως δεν θάναι Θεοτόκος αυτή που το γέννησε; «Αν κάποιος δεν αναγνωρίζει την αγία Παρθένο ως Θεοτόκο, βρίσκεται χωρισμένος απ’ τον Θεό». Αυτά δεν είναι δικά μου λόγια, αν και τα λέω εγώ. Τα πήρα, θεολογική κληρονομιά, από τον πατέρα της Εκκλησίας μας, τον Θεολόγο Γρηγόριο.
5. Καλότυχο ζευγάρι, Ιωακείμ και Άννα, κι αληθινά αγνότατο. Απ’ τον καρπό των σπλάγχνων σας γίνατε γνωστοί, καθώς είπε ο Κύριος κάπου : «Θα τους γνωρίσετε καλά από τους καρπούς που θα κάνουν». Με τη ζωή σας δώσατε χαρά στο Θεό και γίνατε άξιοι της κόρης που γεννήσατε. Ζώντας τη ζωή σας με αγνότητα και αγιότητα καρποφορήσατε το στολίδι της παρθενίας, παρθένο προτού να γεννήσει, παρθένο την ώρα που γεννούσε, και παρθένο αφού γέννησε, τη μοναδική που μένει και σε νου και σε ψυχή και σε σώμα πάντοτε παρθένος. Έτσι έπρεπε να γίνει, η παρθένος που βλάστησε απ’ τη δική σας αγνότητα να γεννήσει σωματικά το μονάκριβο, μονογέννητο φως, με την ευδοκία εκείνου που το γέννησε ασώματα. Φως που δεν γεννάει, αλλά πάντοτε γεννιέται από φως, που η γέννηση είναι η ξεχωριστή προσωπική του ιδιότητα. Σε πόσα θαύματα και σε πόσες συμφωνίες έγινε εργαστήριο αυτή η Κόρη! Αφού γεννήθηκε από στείρα, γέννησε με τρόπο παρθενικό Εκείνον, που ένωσε θεότητα και ανθρωπότητα, πόνο και απάθεια, τη ζωή και το θάνατο, για να νικηθεί έτσι σ’ όλα το χειρότερο από το καλύτερο. Κι’ όλα αυτά για τη δική μου σωτηρία, Δέσποτα. Τόσο πολύ μ’ αγάπησες, ώστε μ’ έσωσες όχι με αγγέλους, ούτε με κάποιο άλλο δημιούργημα, αλλά όπως ακριβώς εσύ ο ίδιος με έπλασες την πρώτη φορά, έτσι πάλι εσύ ο ίδιος εργάσθηκες και για την ανάπλασή μου. Γι’ αυτό χορεύω και λέω μεγάλα λόγια και νιώθω μεγάλη χαρά, και ξαναγυρίζω πάλι πίσω στη πηγή των θαυμάτων και πλημμυρισμένος με το νάμα της ευθυμίας, αρπάζω την κιθάρα του Αγίου Πνεύματος και θεϊκό ύμνο τραγουδώ στη γέννηση της.
Ιωακείμ και Άννα, ζευγάρι λογικά τρυγόνια σωφρονέστατο! Εσείς, με το να κρατήσετε το φυσικό νόμο της σωφροσύνης, αξιωθήκατε με δώρα υπερφυσικά· γεννήσατε τη Μητέρα του Θεού, την ανέγγιχτη από άνδρα. Εσείς, αφού ζήσατε με ευσέβεια και οσιότητα μέσα στα όρια της ανθρώπινης φύσεως, γεννήσατε την ανώτερη από αγγέλους Κόρη, την Κυρία των αγγέλων. Ω Κόρη, πανέμορφη και γλυκύτατη. Κρίνο που ξεφύτρωσες ανάμεσα στ’ αγκάθια, από την πιο ευγενική και βασιλική ρίζα του Δαβίδ. Χάρη σε Σένα, Παρθένε, πλουτίσθηκε η βασιλεία με την ιεροσύνη. Χάρη σε Σένα μετακινήθηκε ο νόμος και ανακαλύφθηκε το πνεύμα, που κρυβότανε κάτω από το γράμμα, αφού η ιερατική εξουσία πέρασε από τη λευιτική στη δαβιτική φυλή. Ρόδο,(τριαντάφυλλο) που ξεφύτρωσες μέσα από τ’ αγκάθια των Ιουδαίων, και πλημμύρισες με το θεϊκό σου άρωμα τα σύμπαντα. Κόρη του Αδάμ και Μητέρα του Θεού. Ευλογημένη η μέση και τα σπλάγχνα απ’ όπου βλάστησες. Ευλογημένη η αγκαλιά που σε κράτησε και τα χείλη που απολαύσανε τα αγνά σου φιλιά, δηλ. τα χείλη των γονιών σου μονάχα, για να μείνεις πάντοτε, σ’ όλα παρθένος.
6. Σήμερα αρχίζει η σωτηρία του κόσμου. «Δοξολογήστε τον Κύριο όλη η γη, τραγουδήστε και χορέψτε και παίξτε τα όργανα»! Φωνάξτε δυνατά, φωνάξτε, μη φοβάστε, για χάρη μας γεννήθηκε η Μητέρα του Θεού στην αγία Προβατική Πύλη, απ’ όπου καταδέχθηκε να γεννηθεί ο Αμνός του Θεού που πήρε πάνω του την αμαρτία του κόσμου.
Σκιρτήστε βουνά, λογικές φύσεις, που με λαχτάρα υψώνεστε στις κορυφές της πνευματικής θεωρίας. Γεννιέται το αστραποβόλο όρος του Κυρίου, που ξεπερνά κάθε αγγελικό όρος και κάθε ανθρώπινη μεγαλοσύνη, απ’ όπου ευδόκησε ν’ αποκοπεί σωματικά το αχειροποίητο αγκωνάρι, ο ακρογωνιαίος λίθος, ο Χριστός, η μία υπόσταση, που ένωσε τα πριν χωρισμένα, την θεότητα και την ανθρωπότητα, τους αγγέλους και τους ανθρώπους, τους ειδωλολάτρες και το σαρκικό Ισραήλ σ’ ένα και μόνο πνευματικό Ισραήλ. «Όρος του Θεού, γεμάτο από δώρα, γεμάτο πλούτη, πλούσιο όρος, το όρος που πάνω του καταδέχθηκε να κατοικεί ο Θεός». Το «άρμα του Θεού» αγγελοκυκλωμένο με χίλιες – μυριάδες θεοχαριτωμένα χερουβίμ και σεραφίμ. Η πανάγια κορυφή, που ξεπερνάει το Σινά, που δεν σκεπάζει καπνός και σκοτεινιά, θύελλα και τρομερή φωτιά, αλλά η αστραφτερή λάμψη του Παναγίου Πνεύματος. Στο Σινά ο Λόγος του Θεού έγραψε, με δάχτυλο το Πνεύμα, νόμο σε πέτρινες πλάκες. Στην Παρθένο Μαρία με το Άγιο Πνεύμα και με το αίμα της σαρκώθηκε αυτός ο ίδιος ο Λόγος του Θεού και παρέδωσε λυτρωτικό φάρμακο για τη δική μας φύση τον Εαυτό του. Εκεί στην έρημο το μάννα. Εδώ στην Παναγία Αυτός, που έδωσε τη γλυκύτητα στο μάννα. Ας σκύψει το κεφάλι η περίφημη σκηνή του μαρτυρίου, που έφτιαξε στην έρημο ο Μωυσής, από πολύτιμα και λογιών – λογιών υλικά, και πριν απ’ αυτή η σκηνή του πατριάρχη Αβραάμ, μπροστά στην έμψυχη και λογική σκηνή του Θεού. Η έμψυχη αυτή σκηνή, η Παναγία, υποδέχθηκε όχι ενέργεια Θεού, αλλά ουσιαστικά το ίδιο το Πρόσωπο του Υιού και Θεού. Ας νιώσουν καλά πως σε τίποτα δεν μπορούν να συγκριθούν μαζί της η «χρυσοσκέπαστη σ’ όλα της κιβωτός» και η χρυσή στάμνα που είχε το μάννα και η επτάφωτη λυχνία και η χρυσή τράπεζα της προθέσεως κι όλα τ’ άλλα τα παλιά. Την τιμή τους την έπαιρναν από την Παρθένο που προεικόνιζαν, σαν σκιές του αληθινού προτύπου.
7. Σήμερα καινούργιο βιβλίο ετοίμασε ο Λόγος – Θεός, που έπλασε τα πάντα και που ανάβλυσε από την καρδιά του Πατέρα, για να γραφτεί ο ίδιος μέσα σ’ αυτό σαν με κοντύλι, με τη γλώσσα του Θεού, το Άγιο Πνεύμα. Βιβλίο που δόθηκε σε γραμματισμένο άνδρα, και δεν το διάβασε. Ο Ιωσήφ δεν γνώρισε την Μαρία ούτε τη δύναμη του μυστηρίου, που έκρυβε μέσα της. Παναγία Κόρη του Ιωακείμ και της Άννας, που ξέφυγες απαρατήρητη από τις αρχές και τις εξουσίες, και τα φλογερά βέλη του πονηρού, που πέρασες τη ζωή σου στο νυφικό θάλαμο του Πνεύματος, και κρατήθηκες ανέγγιχτη για να γίνεις νύφη Θεού, και Μητέρα του αληθινού Υιού του Θεού. Παναγία Κόρη, που φανερώθηκες πάνω στην αγκαλιά της μάνας και γέμισες φόβο τις δυνάμεις που αποστάτησαν από τον Θεό. Παναγία Κόρη, την ώρα που θήλαζες το γάλα σε περιτριγύριζαν οι άγγελοι. Κόρη αγαπημένη από τον Θεό, δόξα σ’ αυτούς που σε γέννησαν. Θα Σε μακαρίζουν οι γενεές των γενεών, όπως στ’ αλήθεια το είπες προφητικά. Κόρη άξια του Θεού, η ομορφιά της ανθρώπινης φύσεως, η επανόρθωση της πρώτης μας μητέρας της Εύας. Με τη γέννηση σου αναστήθηκε η πεσμένη. Αστραποβόλημα των γυναικών. Αν η πρώτη Εύα, μπαίνοντας στη υπηρεσία του φιδιού εναντίον του πρώτου μας πατέρα, του Αδάμ, έπεσε στην παράβαση, κι έτσι «ήρθε στον κόσμο μας ο θάνατος», η Μαρία υπηρετώντας με υποταγή τη θεία βουλή, ξεγέλασε το φίδι που μας ξεγέλασε κι έφερε στον κόσμο την αφθαρσία.
Αειπάρθενε Κόρη, που παιδοποίησες, χωρίς να έχεις ανάγκη από άνδρα, αφού αυτός που γέννησες έχει πατέρα αιώνιο. Κόρη, γέννημα της γης, που βάσταξες στη θεομητορική σου αγκαλιά τον Πλάστη. Οι αιώνες παράβγαιναν στο τρέξιμο ποιος θα πρωτοπρολάβει να καυχηθεί για τη γέννησή σου. Αλλά η προκαθορισμένη απόφαση του Θεού, που έφτιαξε και τους αιώνες, νίκησε το συναγωνισμό των αιώνων κι έγιναν οι τελευταίοι αιώνες πρώτοι, εκείνοι που τους έλαχε να γεννηθείς σ’ αυτούς. Είσαι πραγματικά η πιο πολύτιμη απ’ όλη την πλάση, γιατί μόνο από σένα πήρε μικρό μέρος ο Πλάστης τις απαρχές της δικής μας φύσεως. Σάρκα Του έγινε η σάρκα σου, και αίμα Του το αίμα σου, και γάλα από σένα θήλασε ο Θεός, κι ενώθηκαν τα χείλη σου με του Θεού τα χείλη. Ακατανόητα κι ανείπωτα θαύματα. Ο Θεός των όλων προγνώρισε ότι εσύ άξια θα γίνεις της αγάπης Του και σ’ αγάπησε, κι από αγάπη σε προόρισε, και «στους στερνούς καιρούς» σ’ έφερε στο φως και σ’ ανάδειξε μητέρα και τροφό του δικού Του Υιού και Λόγου.
8. Λέγουν πως τα αντίθετα γιατρεύουν τ’ αντίθετα τους, μα δεν μπορεί τ’ αντίθετα και να γεννούν τ’ αντίθετα τους. Μολονότι κάθε πλάσμα υφαίνει αυτό, που από τη φύση του είναι, αντιμετωπίζοντας τ’ αντίθετα του – το κατορθώνει βέβαια απ’ τον πλούτο της δύναμης που κλείνει μέσα στη φύση του. Κι όπως ακριβώς «η αμαρτία χρησιμοποίησε το καλό, τήν εντολή του Νόμου, για τον θάνατο μου, κι έγινε υπερβολικά αμαρτωλή», έτσι κι ο αίτιος των καλών, ο Θεός, μέσα από τ’ αντίθετο τους, τον θάνατο, κατεργάζεται για μας το καλό, που του είναι φυσικό. «Επειδή όπου πλήθυνε η αμαρτία, περίσσεψε η χάρη». Αν είχαμε φυλάξει την πρώτη μας κοινή ζωή με τον Θεό, δεν θα αξιωνόμαστε την πιο μεγάλη και την πιο θαυμαστή ζωή μαζί Του. Τώρα όμως με την αμαρτία, κριθήκαμε ανάξιοι της πρώτης μας κοινής ζωής με τον Θεό, γιατί δεν κρατήσαμε το δώρο, που μας δόθηκε. Αλλά με την συμπάθεια του Θεού ελεηθήκαμε και μας πήρε πάνω του και μας έκανε σάρκα Του, για να γίνει πιο σίγουρη η κοινή ζωή μαζί Του. Γιατί Αυτός που μας αγκάλιασε και μας έκανε σάρκα Του έχει τη δύναμη να κρατήσει αδιάσπαστη την ένωση.
Επειδή δηλαδή ολόκληρη η γη έγινε πόρνη και γέννα τέκνα πορνείας, γιαυτό κι ο λαός του Κυρίου «πλανήθηκε με το πνεύμα της πορνείας», μακριά από τον Κύριο και Θεό του, που τον έκανε λαό δικό του με «δυνατό χέρι και ψηλό βραχίονα», και που τον έβγαλε έξω από το σπίτι της σκλαβιάς του Φαραώ, και τον πέρασε μέσα από την Ερυθρά θάλασσα, και τον οδήγησε «με νεφέλη την ημέρα και στήλη φωτιάς κάθε νύχτα». Και πήρε στροφή η καρδιά τους για την Αίγυπτο. Κι έγινε ο λαός του Κυρίου «μη λαός του Κυρίου», κι’ αυτός που ελεήθηκε, εκείνος που δεν ελεήθηκε, κι αυτός που αγαπήθηκε, εκείνος που δεν αγαπήθηκε.
Γι’ αυτό γεννιέται τώρα Παρθένος, αντίπαλος της προγονικής πορνείας κι αρραβωνιάζεται με το Θεό τον ίδιο, και γεννά την ευσπλαχνία του Θεού. Και γίνεται λαός του Θεού, εκείνος που δεν ήταν πρώτα λαός του Θεού κι εκείνος που δεν ήταν ελεημένος ελεήθηκε, κι ο μη αγαπημένος αγαπήθηκε. Γιατί απ’ αύτη γεννιέται ο «αγαπητός Υιός» του Θεού, που σ’ αυτόν ευδόκησε ο Πατέρας – Θεός.
9. «Αμπέλι καλοκλήματο» βλάστησε απ’ την Άννα, κι άνθισε σταφύλι ολόγλυκο, πιοτό θεϊκό, να το πιουν οι άνθρωποι να ζήσουν στον αιώνα. Ο Ιωακείμ και η Άννα έσπειραν «δικαιοσύνη» και θερίσανε «καρπό ζωής». Φωτισθήκανε με το «φως της γνώσεως» και ψάξανε να βρουν τον Κύριο, και τους βρήκε καρπός δικαιοσύνης. Ας πάρει θάρρος η γη και «γεμίστε χαρά τα παιδιά της Σιών για τον Κύριο και Θεό σας», γιατί πρασίνισε η έρημος. Η στείρα καρποφόρησε. Ο Ιωακείμ και η Άννα σαν μυστικές κορφές βουνών στάλαξαν γλύκα. Νιώσε χαρά, ευλογημένη Άννα, γιατί γέννησες κορίτσι. Γιατί αυτή η κόρη θα γίνει Μητέρα του Θεού, πύλη του φωτός, πηγή της ζωής, και θα εξαφανίσει το έγκλημα της γυναίκας.
Το πρόσωπο αυτής της κόρης «θα ικετεύσουν οι πλούσιοι του λαού». Την κόρη αυτή θα προσκυνήσουν οι βασιλιάδες των εθνών προσφέροντας δώρα. Την κόρη αυτή θα οδηγήσεις στο Θεό, στο βασιλιά των όλων, ντυμένο στα «χρυσά κρόσσια» τα στολίδια των αρετών, και στολισμένη με τη χάρη του Πνεύματος, κι «η δόξα της είναι μέσα της». Γιατί αν δόξα κάθε γυναίκας είναι ο άντρας που στέκεται στο πλάι της, της Παναγίας η δόξα είναι από μέσα, ο καρπός των σπλάχνων της.
Ω Κόρη ποθητή και τρισευλογημένη· «ευλογημένη μέσα σ’ όλες τις γυναίκες σύ, κι ευλογημένος ο καρπός των σπλάχνων σου». Κόρη, θυγατέρα του βασιλιά Δαβίδ, και Μητέρα του βασιλιά των όλων, του Θεού. Θεϊκό κι ολοζώντανο άγαλμα, η ευφροσύνη του Θεού που σε έπλασε, που έχεις το πνεύμα σου θεοκυβέρνητο και μόνο στο Θεό γυρνάς την προσοχή σου. Κάθε σου πόθος στρέφει στον μόνο ποθητό κι αγαπημένο. Το θυμό σου χύνεις μοναχά στην αμαρτία και σ’ αυτόν που γέννησε την αμαρτία. Ζούσες ζωή ανώτερη από τη φύση. Όχι ζωή δική σου, γιατί εσύ δεν γεννήθηκες για σένα. Για τον Θεό λοιπόν ζούσες, γι’ Αυτόν ήλθες στη ζωή, Αυτόν πιστά να υπηρετήσεις στην παγκόσμια σωτηρία, για να πληρωθεί η «προαιώνια απόφαση» του Θεού, η σάρκωση του Λόγου και η δική μας θέωση. Ο πόθος σου με θεϊκά να τρέφεσαι λόγια, και με το χυμό τους να δυναμώνεις, σαν «ελιά ολόκαρπη στο σπίτι του Θεού, σαν δένδρο, που φυτεύτηκε στην ακροποταμιά» του Πνεύματος, σαν δένδρο της ζωής, που καρποφόρησε στον καιρό που είχε από το Θεό ταχθεί, Θεό ενσαρκωμένο, την αιώνια ζωή για τα πλάσματα Του όλα. Κρατάς κάθε λογισμό που τρέφει κι ωφελεί τη ψυχή, και ρίχνεις πέρα, πριν καν το δοκιμάσεις, κάθε τι που είναι για σένα άχρηστο και βλαβερό. Μάτια «στραμμένα πάντοτε στον Κύριο» βλέπουν το αιώνιο κι «απλησίαστο φως». Αυτιά που ακούνε τον θεϊκό λόγο κι ευφραίνονται με την κιθάρα του Πνεύματος, που από μέσα τους πέρασε ο Λόγος για να σαρκωθεί. Όσφρηση γοητευμένη με την ευωδιά των αρωμάτων του Νυμφίου, που άρωμα θεϊκό ξεχύνεται ελεύθερα και χρίει την ανθρωπινή Του φύση. «Άρωμα που χύθηκε είναι το όνομά σου» λέγει η αγία Γραφή. Χείλη πού δοξολογούν τον Κύριο και μένουν κολλημένα στα δικά Του χείλη. Η γλώσσα κι ο ουρανίσκος που ξέρουν να διακρίνουν τα λόγια του Θεού και που χορταίνουν με τη θεϊκή τους γλυκύτητα. Καρδιά καθαρή κι αμόλυντη, που βλέπει και ποθεί τον αόρατο Θεό .
Σπλάχνα, πού μέσα τους κατοίκησε ο αχώρητος, και στήθος, που με το γάλα του, τράφηκε ο Θεός, το παιδί Ιησούς. Πύλη του Θεού παρθενική για πάντα. Χέρια, που κράτησαν τον Θεό, και γόνατα, που έγιναν θρόνος ψηλότερος κι από τα χερουβίμ. Μ’ αυτά στερεώθηκαν τα «παράλυτα χέρια και τ’ αδύναμα πόδια». Πόδια οδηγημένα με το φωτεινό λυχνάρι του θείου νόμου, τρέχουν ασταμάτητα πίσω του, ώσπου κι τράβηξαν τον Ποθητό σ’ αύτη που Τον ποθούσε. Ολόκληρη είσαι δωμάτιο νυφικό του Πνεύματος, πόλη του ζωντανού Θεού, που την «ευφραίνουν τα ρέματα του πόταμου», τα κύματα δηλ. των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος: Πεντάμορφη και πολυαγαπημένη του Θεού. Γιατί, αφού ξεπέρασε τα χερουβίμ κι ανέβηκε ψηλότερα κι από τα σεραφίμ, έγινε πραγματικά του Θεού η πολυαγαπημένη.
10. Θαύμα, το πιο τρανό απ’ όλα τα θαύματα! Γυναίκα να βρίσκεται πάνω από τα σεραφίμ, κι αυτό γιατί ο Θεός φανερώθηκε «λιγάκι πιο χαμηλά απ’ τους αγγέλους». Σιώπα, Σολομώντα πολύσοφε, και μη λες: «Τίποτα καινούργιο κάτω από τον ήλιο». Παρθένε θεοχαριτωμένη, άγιε ναέ του Θεού, που ο πνευματικός Σολομώντας, ο άρχοντας της ειρήνης, σ’ έχτισε και σ’ έκανε κατοικία του, ναέ, που δεν στολίζεσαι με χρυσάφι κι άψυχες πέτρες, αλλά λαμποκοπάς αντί χρυσάφι Άγιο Πνεύμα· κι αντί γι’ άλλα ακριβά πετράδια έχεις το πολύτιμο μαργαριτάρι, τον Χριστό, τον άνθρακα της θεότητας. Αυτόν παρακάλεσε ν’ αγγίξει τα χείλη μας, για να μπορούμε αγνισμένοι να Τον υμνήσουμε μαζί με τον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, ανακράζοντας: «Άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ», μια φύση της θεότητας με τρία πρόσωπα. Άγιος ο Θεός και Πατέρας, που ευδόκησε μέσα σε σένα και από σένα να τελεσιουργηθεί το μυστήριο, που είχε προκαθορίσει πριν από τους αιώνες. Άγιος ισχυρός, ο Υιός του Θεού και Θεός ο Μονογενής, που σήμερα ενεργεί την γέννηση σου από στείρα μητέρα, για να γεννηθεί αυτός που ήταν μονογενής από Πατέρα και «πρωτογέννητος απ’ ολόκληρη την πλάση», μονογενής κι από σένα Παρθένο Μητέρα, πρωτογέννητος «ανάμεσα σε πολλά αδέλφια», ίδιος μ’ εμάς, Κοινωνός χάρη σε Σένα στη «δική μας σάρκα και στο δικό μας αίμα». Ωστόσο δεν σ’ άφησε να γεννηθείς κι εσένα μόνο από πατέρα ή μόνο από μητέρα, για να κρατήσει το προνόμιο της μοναδικής γεννήσεως, ο μοναδικός σ’ όλα του μονογενής. Αυτός είναι στ’ αληθινά ο μοναδικός μόνο από Πατέρα και μοναδικός μόνο από μητέρα. Άγιος αθάνατος, το Πανάγιο Πνεύμα, που με τη δροσιά της θεότητας Του σε κράτησε σώα από την θεϊκή φωτιά. Γιατί αυτό προέλεγε αινιγματικά η βάτος του Μωυσή.
11. Χαίρε, πύλη προβατική, ιερώτατε ναέ της μητέρας του Θεού. Χαίρε, πύλη προβατική, προγονική κατοικία της βασίλισσας. Χαίρε, πύλη προβατική, που ήσουν κάποτε μαντρί των προβάτων του Ιωακείμ, τώρα η ουρανομίμητη Εκκλησία της λογικής ποίμνης του Χριστού. Πύλη, που κάποτε μια φορά το χρόνο δεχόσουν τον άγγελο του Θεού, που ταράσσοντας το νερό, έδινε σ’ έναν άρρωστο τη δύναμη και τον γιάτρευε. Τώρα έχεις στρατιές από δυνάμεις αγγέλων, που δοξολογούν μαζί με μας τη Μητέρα του Θεού, την άβυσσο των θαυμάτων, τη πηγή που γιατρεύει όλους τους ανθρώπους. Μητέρα Θεού, που δέχθηκε όχι άγγελο υπηρέτη, αλλά τον Άγγελο της μεγάλης βουλής, που κατέβηκε πάνω στο απαλό μαλλί αθόρυβα σαν άφθονη βροχή καλοσύνης, και ξανάφερε σ’ ακλόνητη υγεία και σ’ αγέραστη ζωή όλη την αρρωστημένη μας φύση, που υποτάχθηκε στη φθορά. Χάρη σ’ Αυτόν ο παράλυτος σου έτρεξε πηδώντας σαν ελάφι. Χαίρε, τίμια προβατική κολυμβήθρα, η χάρη σου ν’ αυξάνει.
Χαίρε, Μαρία, γλυκύτατη Κόρη της Άννας. Σε σένα με παρασύρει πάλι η λαχτάρα της αγάπης. Πώς ν’ αναπαραστήσω το όλο σεμνότητα βάδισμα σου; Πώς το ντύσιμο σου; Πώς το χαριτωμένο πρόσωπο σου; Το γεροντικό σου φρόνημα στο νεαρό σου σώμα; Σεμνό ντύσιμο χωρίς πολυτέλεια καί μαλθακότητα. Βήμα συγκρατημένο, χωρίς βιασύνη και χωρίς νωθρότητα. Το σοβαρό ύφος, που γλύκαινε κάποια ιλαρότητα, κρατημένο πάντα μακριά από τους άντρες. Κι απόδειξη ο φόβος που έδειξες με την απροσδόκητη προσφώνηση του αγγέλου. Πρόθυμη κι υπάκουη στους γονείς σου· κρατούσες το πνεύμα της ταπεινώσεως στις πιο μεγάλες αποκαλύψεις. Τα λόγια σου καλοσυνάτα έβγαιναν από ήρεμη ψυχή. Και τί χρειάζονται τα πολλά λόγια, άξια να κατοικήσει μέσα σου ο Θεός! Με το δίκιο τους σε μακαρίζουν όλες οι γενεές, εσένα την πιο διαλεχτή δόξα των ανθρώπων. Καύχημα των ιερέων, ελπίδα των χριστιανών, στήριγμα βασιλιάδων, πολύκαρπη φυτό της παρθενίας, γιατί από σένα απλώθηκε πλατιά η ομορφιά της παρθενίας. «Απ’ όλες τις γυναίκες συ είσαι η ευλογημένη κι ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου». Ευλογημένοι είναι όσοι σ’ αναγνωρίζουν Θεοτόκο, και μένουν στην κατάρα όσοι σ’ αρνιούνται.
12. Ιερό ζευγάρι, Ιωακείμ και Άννα, δεχτείτε από μένα τούτη την ομιλία στη γεννηση της Μαρίας. Κόρη του Ιωακείμ και της Άννας και Δέσποινα μου, δέξου τα λόγια του αμαρτωλού δούλου σου, που ο πόθος όμως τον καίει κι απόκτησε Εσένα μοναδική ελπίδα χαράς, προστάτισσα του βίου του. Και μεσίτριά του κοντά στον Υιό σου και εγγύηση για τη σωτηρία του. Σκόρπισε πέρα το βαρύ φορτίο των αμαρτιών μου, και διάλυσε το σύννεφο, που μου σκοτίζει το μυαλό και το παχύ στρώμα της ύλης. Σταμάτησε τους πειρασμούς και κυβέρνησε μ’ επιτυχία τη ζωή μου, και, παίρνοντας με απ’ το χέρι, οδήγησε με ψηλά στην ουράνια ευτυχία, και στον κόσμο σου δώσε δώρο την ειρήνη. Και σ’ όλους τους κατοίκους της πόλεως μας, τέλεια την χαρά και την αιώνια σωτηρία, με τις παρακλήσεις των γονιών σου κι όλων των ανθρώπων της Εκκλησίας. Ας γίνει έτσι! Ας γίνει!
«Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μαζί σου, ευλογημένη συ ανάμεσα σ’ όλες τις γυναίκες, κι ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου», ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός του Θεού. Σ’ αυτόν ανήκει η δόξα μαζί και στον Πατέρα και στο Άγιο Πνεύμα στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: