Ο Άγιος Χαράλαμπος

(Ἀπὸ τὸν «Νέο Συναξαριστὴ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»,

Ἐκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ, τ. Ϛ´ [Φεβρουάριος] σελ. 111-114)

Ὁ ἅγιος καὶ ἔνδοξος μάρτυς Χαραλάμπης ζοῦσε κατὰ τοὺς χρόνους τῆς βασιλείας τοῦ αὐτοκράτορα Σεπτίμου Σεβήρου (194-211) στὴν Μαγνησία ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ Μεάνδρου, κοντὰ στὴν Ἔφεσο, ὅταν διοικητὴς τῆς πόλεως ἦταν ὁ Λουκιανός. Ἦταν ἡλικίας ἑκατὸν ἑπτὰ ἐτῶν καὶ ἀσκοῦσε ἀπὸ πολὺ καιρὸ τὸ ἱερατικὸ λειτούργημα γιὰ τοὺς χριστιανοὺς τῆς πόλεως, διδάσκοντάς τους μὲ ζῆλο πῶς νὰ ἀκολουθοῦν τὴν ὁδὸ τῆς ἀληθείας καὶ κηρύττοντας σὲ ὅλους τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ, δίχως νὰ φοβᾶται τὶς ἀπειλὲς τῶν εἰδωλολατρῶν...

Καταγγέλθηκε ὡς ἐπικίνδυνος ταραχοποιὸς καὶ ὁδηγήθηκε στὸ δικαστήριο τοῦ Λουκιανοῦ, ὅπου στὶς ἀπειλὲς τοῦ διοικητῆ ἀπάντησε μὲ τὰ λόγια: «Δὲν μπορεῖς νὰ ξέρεις τί εἶναι ἐπωφελὲς καὶ σωτήριο γιὰ μένα. Τίποτε δὲν μοῦ εἶναι πιὸ εὐχάριστο ἀπὸ τὰ βασανιστήρια γιὰ τὸν Χριστό. Ἐμπρός, βασάνισε τὸ γρηγορότερο τὸ γηραλέο σῶμα μου μὲ ὅ,τι πιὸ ἀνυπόφορο κρίνεις ἐσὺ μέσο, γιὰ νὰ μάθεις ποιὰ εἶναι ἡ ἀπροσμάχητη δύναμη τοῦ Χριστοῦ μου». Οἱ δήμιοι τότε τοῦ ἔβγαλαν τὴν ἱερατικὴ στολὴ καὶ μὲ σιδερένια νύχια τοῦ ξέσχισαν τὶς σάρκες, δίχως νὰ μπορέσουν νὰ τοῦ ἀποσπάσουν τὴν παραμικρὴ κραυγὴ πόνου. Ἀντίθετα, τοὺς ἔλεγε: «Σᾶς εὐχαριστῶ, ἀδελφοί μου, γιατί γδέρνοντας τὸ γερασμένο τοῦτο σῶμα, ἀνανεώνετε τὴν ψυχή μου καὶ τὴν προετοιμάζετε γιὰ τὴν αἰώνια μακαριότητα!».

. Βλέποντας μὲ πόση γενναιότητα ὁ γέροντας αὐτὸς ὑπέμενε τὸ μαρτύριο, ὁ διοικητὴς Λουκιανός, ἀντὶ νὰ μετανοήσει καὶ νὰ δοξάσει τὸν Θεό, κυριεύτηκε ἀπὸ ἄγρια μανία· ὅρμησε πάνω στὸν ἅγιο καὶ βάλθηκε νὰ τοῦ ἀποσπάσει τὸ δέρμα μὲ τὰ ἴδια του τὰ χέρια. Αἴφνης, ὅμως, μὲ θεϊκὴ παρέμβαση, τὰ χέρια του ἀποκόπηκαν καὶ ἔμειναν γαντζωμένα, ἀκίνητα, πάνω στὸ σῶμα τοῦ μάρτυρος. Ἀκούγοντας τὶς κραυγὲς καὶ τὶς ἱκεσίες τοῦ τυράννου, ὁ ἅγιος Χαράλαμπος τὸν σπλαχνίσθηκε καὶ μὲ τὴν προσευχή του τὸν θεράπευσε. Μπροστά σὲ τέτοιο θυμὸ καὶ στὴν ζωντανὴ αὐτὴ ἀπόδειξη τῆς ἀγάπης τῶν χριστιανῶν γιὰ τοὺς ἐχθρούς τους, οἱ δήμιοι Πορφύριος καὶ Βάπτος ἀρνήθηκαν τὴν λατρεία τῶν εἰδώλων καὶ πίστεψαν στὸν Χριστό. Τρεις γυναῖκες ποὺ παρευρίσκονταν ἐκεῖ ἔσπευσαν ἐπίσης νὰ διακηρύξουν ἄφοβα τὴν πίστη τους.

. Μόλις θεραπεύθηκε, ὁ εὐγνώμων διοικητὴς βαπτίσθηκε ἀπὸ τὸν ἅγιο καὶ μεγάλος ἀριθμὸς κατοίκων τῆς ἐπαρχίας τῆς Ἀσίας προσχώρησαν στὸν Χριστό. Ὅταν ὁ αὐτοκράτορας Σεβῆρος ἔμαθε ὅτι οἱ κάτοικοι τῆς Μαγνησίας καὶ τῆς περιοχῆς ἐγκατέλειπαν τὰ εἴδωλα καὶ ἐλάμβαναν τὸ ἅγιο Βάπτισμα τοῦ γέροντα αὐτοῦ ἱερέα, τὸν ὁποῖο εἶχε καταδικάσει σὲ θάνατο, καὶ ὅτι μὲ τὴν προσευχή του οἱ τυφλοὶ ἀνέβλεπαν καὶ οἱ ἀνάπηροι περπατοῦσαν, ταράχτηκε πολὺ καὶ ἔστειλε ἀμέσως τριακόσιους στρατιῶτες μὲ ἐντολὴ νὰ τρυπήσουν τὸ σῶμα τοῦ ἁγίου μὲ καρφιὰ καὶ νὰ τὸν ὁδηγήσουν ἁλυσοδεμένο ἀπὸ τὴν Μαγνησία στὴν Ἀντιόχεια τῆς Πισιδίας, ὅπου διέμενε.

. Στὸν δρόμο οἱ στρατιῶτες κακομεταχειρίζονταν ἀνελέητα τὸν ἅγιο. Τότε, τὸ ἄλογο, πάνω στὸ ὁποῖο τὸν εἶχαν βάλει, πῆρε ξαφνικὰ ἀνθρώπινη φωνὴ καὶ καταδίκασε τὸν αὐτοκράτορα ὡς ἐχθρὸ τοῦ Θεοῦ, τοὺς δὲ στρατιῶτες του ὡς δούλους τοῦ διαβόλου. Τρομοκρατημένοι οἱ ἔνοπλοι ἄνδρες συνέχισαν τὸν δρόμο τοὺς δίχως νὰ κάνουν τὸ παραμικρὸ κακὸ στὸν ἅγιο.

. Μόλις τοῦ παρουσίασαν τὸν σεβάσμιο γέροντα, ὁ αὐτοκράτορας διέταξε νὰ τοῦ τρυπήσουν τὸ στῆθος μὲ μακριὰ σούβλα καὶ νὰ τὸν ρίξουν πάνω στὴν κάμινο ποὺ εἶχε ἑτοιμαστεῖ γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτό. Ἀλλὰ ὁ Χαράλαμπος ἔμεινε ἀπαθὴς στὸν πόνο καὶ ἡ φωτιὰ ἔσβησε μόλις τὴν ἄγγιξε. Ἔκπληκτος, ὁ ἡγεμόνας τὸν ρώτησε τί ἦταν αὐτὸ ποὺ τὸν ἔκανε ἄτρωτο. Ἐκεῖνος ἀπήντησε: «Ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ!». Ὁ Σεβῆρος θέλησε τότε νὰ τὸν δοκιμάσει καὶ τοῦ ἔφερε ἕναν ἄνθρωπο δαιμονιζόμενο ἐπὶ τριάντα πέντε χρόνια. Μὲ ἕνα του λόγο ὁ ἅγιος ἐξέβαλε τὸ ἀκάθαρτο πνεῦμα. Ἐν συνεχείᾳ τοῦ παρουσίασε ἕναν νεκρὸ νέο ποὺ ἑτοιμάζονταν νὰ τὸν θάψουν. Ἀφοῦ ἀνέπεμψε θερμὴ προσευχὴ στὸν Θεό, ὁ ἅγιος Χαράλαμπος τὸν ἀνασήκωσε ἀπὸ τὸ φέρετρο τείνοντάς του τὸ χέρι, σὰν νὰ ἐπρόκειτο γιὰ κάποιον ποὺ κοιμόταν, πρὸς μεγάλο θαυμασμὸ τοῦ αὐτοκράτορα.

. Ὁ ἔπαρχος Κρίσπος φώναξε τότε: «Βασιλιά, θανάτωσε χωρὶς ἄλλη χρονοτριβὴ τοῦτο τὸν ἄνθρωπο, γιατί μὲ τὴν μαγεία κατορθώνει αὐτὰ τὰ θαύματα». Ὀργίλη μανία κυρίευσε ξανὰ τὸν αὐτοκράτορα καὶ κάλεσε τὸν ἅγιο νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα, καὶ ὅταν ἐκεῖνος ἀρνήθηκε, διέταξε νὰ τοῦ συντρίψουν τὶς σιαγόνες μὲ πέτρες καὶ νὰ τοῦ κάψουν τὰ γένια. Μὲ μία νέα θεία ἐπέμβαση, ὅμως, ἡ φλόγα τῶν δαυλῶν στράφηκε αἴφνης πρὸς τοὺς δήμιους καὶ ὁ τόπος συγκλονίστηκε ἀπὸ σεισμό.

. Ὁ αὐτοκράτορας ἀνηρπάγη ἀπὸ τὸν θρόνο του, ἔμεινε αἰωρούμενος στὸν ἀέρα καὶ ἐπὶ πολλὴ ὥρα μαστιγωνόταν ἀπὸ ἀόρατους ἀγγέλους. Ὅταν ἡ θυγατέρα τοῦ Σεβήρου, ὀνόματι Γαλήνη, ἔμαθε τί συνέβη, ἦλθε καὶ θερμοπαρακάλεσε τὸν ἅγιο μάρτυρα μὲ δάκρυα στὰ μάτια, νὰ ἐλευθερώσει τὸν πατέρα της, ὁμολογώντας ταυτόχρονα τὸν Παντοδύναμο Χριστό. Ἐλευθερωμένος ἀπὸ τὴν παιδωμή, ὁ αὐτοκράτορας θαύμασε γιὰ λίγο τὴν δύναμη τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ἀμέσως μετὰ ὑπέκυψε πάλι στὴν τρέλα τῆς εἰδωλολατρίας καὶ ὑπέβαλε σὲ σκληρὰ βασανιστήρια τὸν ἅγιο, τὸν ὁποῖο εἶχε κρατήσει φυλακισμένο, παρὰ τὶς ἐπιτιμήσεις τῆς θυγατέρας του, ἡ ὁποία ματαίως τοῦ ὑπενθύμιζε τὶς εὐεργεσίες ποὺ εἶχε λάβει ἀπὸ τὸν Θεό. Ἡ ὀργὴ τοῦ τυράννου στράφηκε τότε κατὰ τῆς ἴδιας του τῆς κόρης καὶ τὴν ἀπείλησε μὲ θάνατο, ἂν δὲν θυσίαζε στὰ εἴδωλα. Ἡ Γαλήνη, κάνοντας πὼς ὑποκύπτει, μπῆκε στὸν ναό, ὅπου κατακρήμνισε καὶ συνέτριψε τὰ εἴδωλα. Ὁ Σεβῆρος ἔβαλε νὰ φτιάξουν καινούργια, ἀλλὰ ἡ κόρη του τὰ συνέτριψε ἐκ νέου, γελοιοποιώντας τὸν τύραννο στὰ μάτια τοῦ λαοῦ.

. Ὁ Σεβῆρος προσπάθησε τότε γιὰ μία τελευταία φορὰ νὰ ὑποβάλει σὲ βασανιστήρια τὸν ὑπαίτιο τῆς τόσο ἐντυπωσιακῆς αὐτῆς μεταστροφῆς, τὸν Χαράλαμπο. Ὅμως ὁ ἅγιος, ἀκλόνητος σὰν βράχος, ἀντιστάθηκε σὲ ὅλα τὰ ἐγχειρήματα τῶν δημίων καὶ ἔλαμψε στὰ μάτια ὅλων μὲ τὸ ἀπαστράπτον φῶς τῆς θείας χάριτος. Δέχθηκε μὲ χαρὰ τὴν ποινὴ τοῦ θανάτου καὶ φθάνοντας στὸν τόπο τῆς θανατώσεως, ὕψωσε τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ τὶς χεῖρες στὸν οὐρανό, εὐχαρίστησε τὸν Θεὸ ποὺ τὸν ἔφερε στὸ τέρμα τοῦ ἀγῶνος του καὶ Τοῦ ζήτησε γιὰ ὅσους Τὸν παρακαλέσουν στὸ ὄνομά του, ἑορτάσουν τὴν μνήμη του ἢ τιμήσουν τὰ λείψανά του, τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς, τὴν ὑγεία τοῦ σώματος καὶ τὴν ἀφθονία τῶν ἀγαθῶν στὴν ζωὴ αὐτὴ καὶ τὴν ἄλλη. Ἀκούστηκε τότε φωνὴ ἐξ οὐρανοῦ: «Ἔλα, Χαράλαμπε, γενναῖε ἀγωνιστή, νὰ λάβεις μέρος στὴν χαρὰ καὶ τὴν δόξα τῶν μαρτύρων καὶ τῶν ἁγίων πατέρων!». Ἡ κεφαλή του ἀποκόπηκε ἀπὸ φονικὸ ξίφος στὶς 10 Φεβρουαρίου. Ἡ μακαρία Γαλήνη ἐνταφίασε τὸ τίμιο σκήνωμα τοῦ ἁγίου.

. Ἡ κάρα τοῦ ἁγίου Χαραλάμπους διατηρεῖται στὴν Μονὴ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τῶν Μετεώρων. Τμήματα τῶν ἁγίων λειψάνων του, διασκορπισμένα σὲ πολλὰ μέρη ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα καὶ ἀλλοῦ, ἐπιτελοῦν καθημερινὰ πλῆθος θαυμάτων καὶ ἔχουν καταστήσει τὸν ἅγιο Χαράλαμπο, τὸν γηραιότερο τῶν ἁγίων, ἰδιαιτέρως ἀγαπητὸ στὸν ἑλληνικὸ λαό.

ΠHΓΗ ἠλ. κειμένου: mkka.blogspot.com