Ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιάννη Μανιάτη στον ΛΑΜΠΡΟ ΚΑΛΑΡΡΥΤΗ
Τα «ακατέργαστα διαμάντια» της ελληνικής γης. Ορυκτός πλούτος, χρυσός, πετρέλαιο και φυσικό αέριο αφθονούν στο υπέδαφος, περιμένοντας επί δεκαετίες την αξιοποίησή τους.
Όλα τα στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα του ορυκτού πλούτου της Ελλάδας και τις δυνατότητες αξιοποίησής του παραθέτει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννης Μανιάτης....
0 κ. Μανιάτης βάζει την... πετρελαϊκή συζήτηση στην πραγματική της διάσταση, με βάση τα στοιχεία που διαθέτει «μέχρι στιγμής», όπως υπογραμμίζει, η κυβέρνηση, ενώ περιγράφει το σκληρό γεωπολιτικό «πόκερ» που παίζεται με τους αγωγούς. Πέραν της δημόσιας συζήτησης που έχει ανοίξει για το αν υπάρχει πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Ελλάδα, κάτι για το οποίο θα μιλήσουμε στη συνέχεια, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από την κοινή γνώμη και για το λοιπό ορυκτό πλούτο της Ελλάδας. Διαθέτει, αλήθεια, η χώρα πολύτιμα ορυκτά που μπορούν να αναβαθμίσουν τη θέση της;
Ενέργεια και ορυκτός πλούτος όντως μπορούν να μας ξανακάνουν πρωταγωνιστές. Πάντα, όμως, πρέπει να έχουμε το σωστό μέτρο. Δεν χρειαζόμαστε νέους μύθους. Δεν θα γίνουμε ξαφνικά ούτε Ελντοράντο ούτε Σαουδική Αραβία, αλλά σίγουρα, από πλευράς ορυκτού πλούτου, δεν είμαστε «Ψωροκώσταινα». Η Ελλάδα, αν αναλογιστεί κανείς και το μέγεθός της, είναι από τις χώρες της Ε.Ε. που διαθέτουν σημαντικό ορυκτό πλούτο και σε ποσότητα και σε ποιότητα αλλά και σε ποικιλία. Όμως ο ορυκτός πλούτος, για να αποδώσει τα μέγιστα αναπτυξιακά αποτελέσματα, έχει ανάγκη από δημόσιες πολιτικές, που θα στηρίζουν την ορθολογική αξιοποίησή του, τη συμβατότητα με την προστασία του περιβάλλοντος, την αποδοχή από τις τοπικές κοινωνίες και, ασφαλώς, δεν θα αφήνουν τα πάντα στον... αυτόματο πιλότο. Η αδράνεια όλων των προηγούμενων χρόνων κόστισε και σε χρόνο και σε χρήμα. Σήμερα ξαναπιάνουμε το νήμα απ' την αρχή.
Τι είδους ορυκτά υπάρχουν στο ελληνικό υπέδαφος;
Στις πρώτες θέσεις, μαζί με το λιγνίτη, τα αδρανή υλικά και τα μάρμαρα, βρίσκονται ο βωξίτης (αντιπροσωπεύει περίπου το 65% της ευρωπαϊκής παραγωγής), τα νικελιούχα σιδηρομεταλλεύματα (86% της ευρωπαϊκής παραγωγής), οι ποζολανικές γαίες, ο μπεντονίτης (35% της ευρωπαϊκής παραγωγής), ο περλίτης [75% της ευρωπαϊκής παραγωγής), ο γύψος και η κίσσηρις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χώρα μας έχει μια πλήρως καθετοποιημένη βιομηχανία βωξιτικών και νικελιούχων κοιτασμάτων, παράγοντας δηλαδή και τελικά προϊόντα όπως αλουμίνα - αλουμίνιο (μέταλλο) και σιδηρονικέλιο - νικέλιο (μέταλλο). Το παραγόμενο σιδηρονικέλιο εξάγεται στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες ανοξείδωτου χάλυβα και καλύπτει το 7% των αναγκών της ευρωπαϊκής αγοράς.
Για τι τζίρο μιλάμε;
Οι πωλήσεις μεταλλευμάτων βιομηχανικών ορυκτών, μαρμάρων και κατεργασμένων μεταλλουργικών προϊόντων το 2008 ξεπέρασαν το 1,1 δις ευρώ, από τα οποία πάνω από 800 εκατ., δηλαδή πάνω από το 72%, αφορούσαν σε εξαγωγές. Προσθέστε σε αυτά πάνω από 400 εκατ. ευρώ από αδρανή υλικά. Στην αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου έχουμε περίπου είκοσι τρεις χιλιάδες άμεσα εργαζόμενους και εκατό χιλιάδες έμμεσες θέσεις εργασίας. Πρόκειται κυριολεκτικά για βαριά βιομηχανία της χώρας.
Τα εντοπισμένα κοιτάσματα τι αξίας είναι;
Τα μετρημένα μεταλλευτικά αποθέματα της χώρας ανέρχονται σε περίπου 5,7 εκατ. τόνους και είναι συνολικής οικονομικής αξίας περίπου 38 δις ευρώ, με βάση τις τρέχουσες τιμές των μετάλλων, θα ήμασταν ασυγχώρητοι αν δεν τα αξιοποιούσαμε, αν αφήναμε την Ελλάδα να κλοτσήσει την τύχη της.
Χρυσός υπάρχει;
Το ΙΓΜΕ προχωρά σε συστηματική έρευνα δώδεκα κοιτασματολογικών στόχων υψηλού μεταλλευτικού και λατομικού ενδιαφέροντος. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον εντοπισμό κοιτασμάτων που περιέχουν 40 και 20 τόνους χρυσού αντίστοιχα σε περιοχές του Κιλκίς και των Σερρών. Στη Μακεδονία και τη Θράκη υπάρχει αποθεματικά βεβαιωμένο δυναμικό περίπου 420 τόνων χρυσού, που αποτελεί και οικονομικό στόχο υψηλής προτεραιότητας. Η Χαλκιδική αποτελεί βιώσιμη και πλουτοπαραγωγική δεξαμενή μετάλλων με πάνω από 12 δις ευρώ τρέχουσα αξία σε περιεχόμενα μέταλλα των κοιτασμάτων της.
Σχεδιάζονται άμεσες επενδύσεις;
Το επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» προβλέπει την εκμετάλλευση των 240 τόνων χρυσού και άλλων μετάλλων που φιλοξενούνται στα βεβαιωμένα αποθέματα των κοιτασμάτων Ολυμπιάδας, Στρατωνίου/Στρατονίκης και Σκουριών. Το οικονομικό σκέλος της επένδυσης ανέρχεται σε 2,8 δις ευρώ, από τα οποία 800 εκατ. ευρώ θα δαπανηθούν σε μισθούς. 0 ετήσιος τζίρος θα είναι της τάξης των 300 με 400 εκατ. ευρώ. Στην πλήρη ανάπτυξη του επενδυτικού σχεδίου θα απασχολούνται χίλιοι πεντακόσιοι εργαζόμενοι, ενώ έξι χιλιάδες θέσεις θα δημιουργηθούν στο δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα της τοπικής οικονομίας.
Πολλή συζήτηση γίνεται επίσης για το ουράνιο. Υπάρχει;
Τα στοιχεία του ΙΓΜΕ για το Παρανέστι Δράμας μιλούν για 1.200 τόνους συνολικά. Η ποσότητα αυτή, όμως, δεν τεκμηριώνει κάποιο μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Aς πάμε στο πετρέλαιο... Υπάρχει; Έρευνες θα γίνουν;
Η απάντηση είναι ευθέως «ναι». Η πατρίδα μας διαθέτει οικονομικά ενδιαφέροντα κοιτάσματα και πετρελαίου και φυσικού αερίου. Υπάρχουν δύο περιοχές ενδιαφέροντος για την Ελλάδα. Η πρώτη αφορά σε τμήματα της Αδριατικής και του Ιονίου Πελάγους, μέχρι περίπου τις ακτές της Βόρειας Αφρικής. Αυτές οι περιοχές παρουσιάζουν σημαντικό ενδιαφέρον, το οποίο τεκμηριώνεται τόσο από πρόσφατες όσο και από παλαιότερες μελέτες. Υπάρχουν περιοχές, όπως το Κατάκωλο, η Ήπειρος, η ΒΔ Πελοπόννησος και ο Πατραϊκός κόλπος που έχουν ενδιαφέρον. Σε πρώτη φάση, λοιπόν, θα ξεκινήσουμε από περιοχές που έχουμε ώριμα και αρκετά συμπληρωμένα ερευνητικά δεδομένα.
Η δεύτερη περιοχή στην οποία αναφερθήκατε;
Η δεύτερη περιοχή αφορά στο Λιβυκό Πέλαγος και στην ευρύτερη περιοχή του Νοτίου Αιγαίου, τη λεγόμενη Λεκάνη του Ηροδότου, μεταξύ Κύπρου, Κρήτης και Αιγύπτου. Για να πιστοποιηθεί η ύπαρξη υδρογονανθράκων πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες γεωτρητικές έρευνες. Υπάρχει η γνωστή μελέτη της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου υπάρχουν θετικά στοιχεία για την ύπαρξη υδρογονανθράκων (κυρίως φυσικού αερίου), η οποία, όμως, δεν ποσοτικοποιεί αποθέματα στην περιοχή που ενδιαφέρει τη χώρα μας, στο κεντρικό και βόρειο τμήμα της λεκάνης, γιατί, απλούστατα, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα επιστημονικά δεδομένα (σεισμικές έρευνε5, γεωτρήσεις). Φυσικά, η πρόσφατη επιτυχής γεώτρηση στην Α0Ζ του Ισραήλ, καθώς και οι προωθημένες ειδικές γεωφυσικές διασκοπήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, με πολύ καλές ενδείξεις, ενισχύουν τις πιθανότητε5 και τις ελπίδες και για τη Λεκάνη του Ηροδότου.
Πόσες γεωτρήσεις έχουν γίνει στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα έχουν γίνει μέχρι σήμερα περίπου εκατόν εβδομήντα πέντε γεωτρήσεις -στο Αιγαίο όλες κι όλε5 δώδεκα-, όταν στην Αλβανία, π.χ., υπάρχουν πάνω από δυόμισι χιλιάδες «πηγάδια». Από τις εκατόν εβδομήντα πέντε γεωτρήσεις, μόνο οι μισές έχουν γίνει τα τελευταία τριάντα χρόνια και έχουν βασιστεί σε αξιόπιστα ερευνητικά δεδομένα. Άρα, χρειάζεται μεγάλη προσοχή από όλες τις πλευρές, κατά τη δημοσιοποίηση εκτιμήσεων για πιθανές ποοότητες υδρογονανθράκων.
Ενδιαφέρον από πετρελαϊκές εταιρείες έχει εκδηλωθεί;
Μετά τις πρόσφατες ανακαλύψεις σημαντικών αποθεμάτων φυσικού αερίου στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου - Αιγύπτου, υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες για έρευνα και προσέλκυση μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών, τουλάχιστον σε ορισμένες περιοχές νοτίως της Κρήτης. Η προσέλκυση, όμως, σοβαρών εταιρειών απαιτεί υπευθυνότητα, μεθοδικότητα και διαφάνεια στην επιλογή των αναδόχων εταιρειών.
Υπάρχουν άλλες περιοχές με ενδιαφέρον; Στον Πρίνο, π.χ., όπου έχει βρεθεί και εξορύσσεται πετρέλαιο;...
0 Πρίνος είναι ένα καλό παράδειγμα επιτυχούς έρευνας, που το κοίτασμα έδωσε μέχρι σήμερα γύρω στα 120 εκατ. βαρέλια πετρέλαιο. Για να ξαναανακαλύψει σήμερα έναν Πρίνο χρειάζεται να επενδύσει σε έρευνες περίπου 200 εκατ. δολάρια. Οι επενδύσεις ανάπτυξης, προκειμένου να αξιοποιηθεί ένα ανάλογο κοίτασμα, ξεπερνούν το 1 δις δολάρια. Η παραγωγή κοιτάσματος ανάλογου του Πρίνου για χρονικό διάστημα είκοσι πέντε ετών, με δαπάνες παραγωγής 1,5 δις, φέρνει έσοδα 7,5 δις δολάρια και τα προ φόρων καθαρά κέρδη των εταιρειών ανέρχονται σε περίπου 1,5 με 2 δις. Οι αντίστοιχοι φόροι που εισπράττει το κράτος ανέρχονται στα 3 δις δολάρια, κάτι που μεταφράζεται σε ετήσια έσοδα για το βάθος Της εικοσιπενταετίας της τάξης των 120 εκατ. δολαρίων.
Στο πεδίο των αγωγών τι γίνεται; Να σας ρωτήσω, καταρχάς, για τον αγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, φαίνεται ότι έχει τελματώσει...
0 αγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη βρίσκεται σε εξαιρετικά ευαίσθητη φάση, καθόσον η σημερινή βουλγαρική κυβέρνηση έχει διατυπώσει επιφυλάξεις που εστιάζουν σε τυχόν περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η ελληνική και η ρωσική πλευρά έχουν πλήρως εναρμονισμένες απόψεις και αναμένουμε την οριστική απόφαση της βουλγαρικής πλευράς. Η ελληνική πλευρά υποστηρίζει πλήρως την υλοποίηση του έργου και το θεωρεί ως μια απ’ τις πλέον σημαντικές ενεργειακές υποδομές τόσο για γεωοικονομικούς όσο και για περιβαλλοντικούς λόγους, καθώς μειώνει τον κίνδυνο ατυχήματος στον ήδη βεβαρημένο ναυσιοπλοϊκά Βόσπορο. Η συμφωνία για τον αγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, σε σχέση με τους ανταγωνιστικούς αγωγούς, αποτέλεσε την πρώτη επιλογή εξαγωγής πετρελαίου από τη Μαύρη θάλασσα, δηλαδή από τα πετρέλαια που θα φτάσουν εκεί περίπου το 2018 με 2020.
Οι αγωγοί φυσικού αερίου που μας αφορούν σε τι φάση βρίσκονται;
Σε ό,τι αφορά στην προώθηση του αγωγού φυσικού αερίου ITGI - IGB θεωρούμε ότι βρισκόμαστε σε καλή πορεία, καθόσον μάλιστα φαίνεται ότι το κρίσιμο κριτήριο της οικονομικής βιωσιμότητάς του σε σχέση με το μόνο διαθέσιμο σήμερα φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν καλύπτεται στο ακέραιο. Επιπρόσθετα, ο ITGI είναι όχι μόνο ένα έργο ώριμο τεχνικά, μελετητικά και χρηματοδοτικά, αλλά έχει και περιφερειακή σημασία, καθώς μέρος του αποτελεί ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός (IGB], ο οποίος συνδέει την Κομοτηνή με το Χάσκοβο. Εάν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη μας ότι ο IGB ουσιαστικά, μέσω των αγωγών διασύνδεσης Βουλγαρίαε -Ρουμανίας (IBR) και Ρουμανίας - Ουγγαρίας (IRH), δύναται να μεταφέρει ποσότητες φυσικού αερίου μέχρι την Κεντρική Ευρώπη, εφόσον αυτές είναι διαθέσιμες είτε μέσω Τουρκίας είτε μέσω του τερματικού σταθμού του LNG Ρεβυθούσας. Με το κομβικό έργο του ITGI - IGB η χώρα μας καθίσταται ενεργειακός κόμβος και παράγοντας ενεργειακής ασφάλειας στη ΝΑ Ευρώπη. Η ελληνική κυβέρνηση κινείται δραστήρια στην υποστήριξη του έργου με καίριες παρεμβάσεις, ενημερώνοντας την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, την οποία, άλλωστε, τους προσεχείς μήνες θα επισκεφθεί και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας, αλλά και όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές ότι εγγυάται την υλοποίηση και τη λειτουργία ενός έργου που θα είναι το πρώτο μιας σειράς υποδομών που στοχεύουν να υλοποιήσουν το «Νότιο Διάδρομο» μεταφοράς φυσικού αερίου από την περιοχή της Κασπίας προς τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης.
Προωθείται, πάντως, και ο Nabucco, που είναι ανταγωνιστικός του ITGI...
Πράγματι, ο Nabucco επιδιώκει να είναι αυτός ο πρώτος αγωγός που θα εξάγει το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν στην ευρωπαϊκή αγορά. Πολλές πλευρές, όμως, θεωρούν το έργο αυτό ακόμη ανώριμο, ακριβώς επειδή είναι πολύ μεγάλης χωρητικότητας -πάνω από 30 δις κυβικά μέτρα— και αυτή τη στιγμή υπάρχουν εγγυημένα μόνο 10 δις κυβικά μέτρα αζερικού φυσικού αερίου, δηλαδή ακριβώς τόσα για τα οποία έχει σχεδιαστεί ο ITGI. Επομένως, με όρους χρηματοδοτικούς και όχι πολιτικούς, ο Nabucco δύσκολα είναι άμεσα υλοποιήσιμος. Αναμφίβολα, ο Nabucco έχει τους ισχυρούς υποστηρικτές του, διεθνείς, ωστόσο, ενεργειακοί αναλυτές εκτιμούν ότι, εφόσον πρυτανεύσουν κριτήρια αγοράς, το έργο αυτό θα είναι εφικτό μόνο με την ύπαρξη επιπρόσθετου φυσικού αερίου από την περιοχή της Κασπίας.
Με τον South Stream τι εξελίξεις υπάρχουν; Είναι κι αυτός ιδιαίτερου ελληνικού ενδιαφέροντος...
Πράγματι, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στις εξελίξεις που αφορούν στην κατασκευή του South Stream (Νότιος Κλάδος), που, προερχόμενος από τα ρωσικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας, προσαιγιαλώνεται στη Βουλγαρία, περνά από τη Βόρεια Ελλάδα προς την Ιταλία, με μια όδευση περίπου παράλληλη με τον αγωγό ITGI. Πριν από λίγους μήνες, υπεγράφη η συγκρότηση της ελληνορωσικής εταιρείας [50-50] που θα τον υλοποιήσει, ενώ πρόσφατα όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που συμμετέχουν ως εταίροι στην κατασκευή του South Stream είχαν μια τεχνική συνάντηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να συντονιστούν για την εναρμόνιση του έργου με τις κοινοτικές διατάξεις. Όπως γνωρίζετε, ο South Stream είναι ένα έργο ευρωπαϊκής εμβέλειας, ο ρυθμός υλοποίησης του οποίου ουσιαστικά εναπόκειται στις προτεραιότητες που έχει η ρωσική πλευρά και στις εκάστοτε συνθήκες που επικρατούν στην ενεργειακή αγορά φυσικού αερίου. Από την πλευρά της, η Ελλάδα έχει εκφράσει κι έχει την ετοιμότητα να αναπτύξει την ελληνορωσική ενεργειακή συνεργασία και να συμβάλει αποτελεσματικά στην ανάπτυξη των ενεργειακών υποδομών, τηρώντας απαρέγκλιτα τις δεσμεύσεις που απορρέουν από το κοινοτικό πλαίσιο και τους κανόνες περιβαλλοντικής προστασίας.
Υπάρχει πάντως η πρόταση να γίνει εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις βραχονησίδες στο Αιγαίο και νά δημιουργηθεί έτσι μια φωτοβολταϊκή «αλυσίδα», ένα μεγάλο φωτοβολταϊκό πάρκο...
Η πρόταση έχει ενδιαφέρον και αξίζει να μελετηθεί λεπτομερώς. Η κυβέρνηση προωθεί εξαιρετικά έντονα τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και ιδιαίτερα τα φωτοβολταϊκά συστήματα, η εγκαταστημένη ισχύς των οποίων έχει πολλαπλασιαστεί το τελευταίο διάστημα. Προσπαθούμε οι εγκαταστάσεις των φωτοβολταϊκών να δίνουν συγκριτικό πλεονέκτημα και παραμένουσα αξία στους πολίτες που τα εκμεταλλεύονται, κι έτσι να κερδίζει και το ενεργειακό μας σύστημα αλλά και οι πολίτες.
Πηγή: Περιοδικό "ΜΕΤΡΟΠΟΛΙΤΑΝ"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου