Ο Άγιος Μακάριος συνομιλεί με Άγγελο Κυρίου

Στην Ορθοδοξία είναι σύνηθες το φαινόμενο όπου ο Θεός αποκαλύπτει με θαυμαστά σημεία σε Αγίους ανθρώπους, άρρητα και απόκρυφα μυστήρια. Κάποτε ο Αββάς Μακάριος ενώ πορευόταν στην έρημο, συνάντησε Άγγελο Κυρίου ο οποίος προθυμοποιήθηκε να αποκαλύψει και να διδάξει στον Άγιο παράδοξα μυστήρια του Θεού…

Ο δε γέρων λέγει «πες μου άγιε Άγγελε, εάν γνωρίζονται αναμεταξύ τους οι άνθρωποι εις τον αιώνιο κόσμο εκείνον, οι κεκοιμημένοι». Και είπε ο Άγγελος «άκουσον Πάτερ Άγιε, καθώς στον κόσμο τούτο οι άνθρωποι αφ’ εσπέρας κοιμώνται έως πρωί και την αύριον σηκώνονται και γνωρίζουν τους χθες ανθρώπους και χαιρετούν και συνομιλούν και πολλές φορές καθεζόμενοι συνευφραίνονται και έρωτά ο ένας τον άλλον, έτσι γίνεται και σ’ εκείνο τον κόσμο, ο ένας τον έτερον γνωρίζει και συνομιλεί. Διότι, καθώς πηγαίνει κάποιος στην αγορά και εκεί βλέπει άρχοντες και πτωχούς και ρωτά ποιος είναι αυτός και ποιος είναι εκείνος και με ερωτήσεις μαθαίνει και εκείνους τους οποίους ποτέ δεν είδε, τοιουτοτρόπως γίνεται και εκεί, αλλά μόνο για τους Δικαίους, διότι οι αμαρτωλοί και τούτο το υστερούνται».

Τότε λέγει ο Γέρων: «Πες μου και τούτο, παρακαλώ. Μετά τον χωρισμό της ψυχής από το σώμα, τι γίνεται; και γιατί γίνονται τα Μνημόσυνα των τεθνεώτων;». Και ο Άγγελος είπε: «Άκουσε πάτερ άγιε, μετά τον χωρισμό της ψυχής από το σώμα, λαμβάνουν αυτήν οι Άγγελοι μετά την τρίτη ημέρα και έρχονται στον ουρανό, για να προσκυνήσει τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, από την γη δε έως τον ουρανό είναι σκάλα και κάθε σκαλοπάτι έχει ένα τάγμα δαιμόνων, τα οποία λέγονται τελώνια και απαιτούν την ψυχή εκείνη τα πονηρά πνεύματα και φέρουν τα χειρόγραφα αυτής και δείχνουν αυτά στους Αγγέλους λέγοντας: «την δείνα ημέρα και στις τόσες του δείνα μηνός εποίησε αυτή η ψυχή τόδε, ή έκλεψε, ή πόρνευσε, ή μοίχευσε, ή εμαλακίσθη, ή εψεύσατο, ή συμβούλευσε άνθρωπο σε κακό έργο, και ότι άλλο κακό έκανε, όλα τα δείχνουν στους Αγγέλους. Τότε δείχνουν και οι Άγγελοι ότι αγαθό έκανε η ψυχή εκείνη, ή ελεημοσύνη, ή προσευχή, ή λειτουργίες, ή νηστείες, ή κάτι άλλο αγαθό εποίησε, και αντισταθμίζουν οι Άγγελοι και οι δαίμονες. Και εάν βρεθεί κάτι αγαθό περισσότερο αρπάζουν αυτήν οι Άγγελοι με μεγάλη χαρά και ανεβαίνουν στο επόμενο σκαλοπάτι και οι δαίμονες τρίζουν τα δόντια τους ως άγριοι σκύλοι και βιάζονται για να αρπάσουν την ελεεινή ψυχή από τους Αγγέλους. Η δε ψυχή συστέλλεται και τρομάζει πολύ και κρύπτεται στους κόλπους των Αγγέλων και γίνεται μεγάλη διάλεξη και μέγας θόρυβος έως ότου να ελευθερώσουν την ελεεινή ψυχή εκείνη από τα χέρια των δαιμόνων. Και πάλι ανέρχονται σε έτερο σκαλοπάτι και εκεί βρίσκουν άλλο τελώνιο δεινότερο και αγριότερο και εδώ πάλι γίνεται πολλή όχληση και ταραχή μεγάλη και ανεκδιήγητος, ποιος να λάβει την ελεεινή εκείνη ψυχή, και κραυγάζοντες οι δαίμονες ελέγχουν την ψυχή εκείνη και λέγουν: «που πηγαίνεις; δεν είσαι συ όπου επόρνευσες και κατεμόλυνες το άγιο Βάπτισμα; δεν είσαι συ όπου εμόλυνες το Αγγελικό Σχήμα; που πηγαίνεις τώρα; γύρισε πίσω, υπόστρεψε προς τα κάτω, στον σκοτεινό Άδη, στο πυρ το εξώτερον, στον σκώληκα τον ακοίμητο». Τότε, εάν είναι η ψυχή εκείνη καταδικασμένη, υποστρέφουν αυτήν οι πονηροί δαίμονες υπό κάτω της γης, σε τόπο σκοτεινό και οδυνηρό, και ουαί στην ψυχή εκείνη, ουαί την ώρα εκείνη την οποία εγεννήθη ο άνθρωπος εκείνος! Και ποιος μπορεί να διηγηθεί πάτερ άγιε, την ανάγκη εκείνη την οποία έχουν οι καταδικασθείσες ψυχές στον τόπο εκείνον; Εάν βρεθεί η ψυχή καθαρά και αναμάρτητος, ανέρχεται στον ουρανό μετά μεγάλης χαράς και συναπαντούν αυτήν οι Άγγελοι μετά λαμπάδων και θυμιαμάτων και ασπάζονται αυτήν. Μετά απέρχονται στον δεσποτικό θρόνο και προσκυνεί τον Κύριο και Θεό μας Ιησού Χριστό και τότε βλέπει τους χορούς των Αγίων Αποστόλων, των Αγίων Μαρτύρων, των Αγίων Πατέρων, τα εννέα Τάγματα των Αγίων Αγγέλων, την λαμπρότητα εκείνη την άρρητη, και ακούει την αγγελική εκείνη μελωδία και το κάλος το αμήχανο.

Με ερώτησες και περί των Μνημοσύνων, πως και γιατί γίνονται. Επειδή όπως είπαμε, μετά τρείς μέρες ανέρχεται η ψυχή εις προσκύνηση, δια τούτο κάνουμε όπως κανίσκι (πανέρι) και το πέμπομε στον Κύριο υπέρ της ψυχής εκείνης. Και μετά την προσκύνηση, επιστρέφουν αυτήν οι Άγγελοι στην γη και δείχνουν σ’ αυτήν τους τόπους όπου περιπάτησε στην ζωή της και θυμίζουν σ’ αυτήν τις πράξεις της, τις πονηρές και αγαθές, λέγοντας: «εδώ έκλεψες, εκεί πόρνευσες, εδώ κατελάλησες, εκεί εμαλακίσθης, εδώ φόνευσες, εκεί επιόρκησες, εδώ αδίκησες, εκεί βλασφήμησες, εδώ ετόκισες, εκεί μέθυσες, εδώ μοίχευσες, εκεί εσκανδάλισες». Μετά πάλι τα αγαθά: «εδώ ελέησες, εκεί νήστευσες, εδώ μετανόησες, εκεί έκανες Λειτουργίες, εδώ παράκληση, εκεί αγρυπνίες, εδώ προσευχή, εκεί γονυκλισίες, εδώ στάσιμον, εκεί εγκράτεια». Και έτσι κάνουμε έως την ενάτη ημέρα. Και την ενάτη ημέρα ανέρχονται πάλι για προσκύνηση, όπως και την τρίτη, τα δε Μνημόσυνα πέμπουν ως ενθύμηση υπέρ της ψυχής στον Κύριο, όπως υποδεχθεί αυτήν εν ιλέω όμματι, επειδή πολλά ωφελούν την ψυχή οι ελεημοσύνες και οι Λειτουργίες και τα Μνημόσυνα, διότι μπορούν αυτά να εκβάλουν ψυχή από την κόλαση. Μετά δε την δεύτερη προσκύνηση, πάλι φέρουν αυτήν οι Άγγελοι στον κόσμο και δείχνουν σ’ αυτήν τον Παράδεισο, τον ελαιώνα, τον κόλπο του Αβραάμ, τις σκηνές και τις αναπαύσεις των Δικαίων. Και όταν δεί την χαρά εκείνη την άφατη, παραμυθείται και χαίρει και δέεται των Αγγέλων για να κατασκηνώσουν αυτήν εκεί μετά των Δικαίων. Έπειτα δεικνύουν σ’ αυτήν και τις κολάσεις των αμαρτωλών λέγοντας: «αυτός είναι ο πύρινος ποταμός, αυτός είναι ο σκώληξ ο ακοίμητος, τούτο είναι το σκότος το εξώτερον και τούτο το εσώτερον, τούτος είναι ο βρυγμός των οδόντων και καθεξής όλες τις κολάσεις των αμαρτωλών. Δεν είναι Πάτερ Άγιε, άλλη δριμυτάτη κόλαση και φοβερωτέρα σαν του πόρνου και του κλέφτη, εξαιρέτως του πόρνου μοναχού και της μοναχής, του πόρνου ιερέα και της πρεσβυτέρας.

Μετά την θεώρηση πάντων αυτών αναφέρεται πάλι σε προσκύνηση την τεσσαρακοστή ημέρα και δια τούτο γίνονται Μνημόσυνα τω τεθνεώτων, επειδή μέλλει η ψυχή την τεσσαρακοστή ημέρα να λάβει απόφαση και να απέλθει όπου βούλεται ο φιλάνθρωπος Θεός κατά τα έργα και την πράξη όπου έκανε στον κόσμο τούτο και αποκαθίσταται η ψυχή εκεί όπου βούλεται ο Κύριος έως την ημέρα της Αναστάσεως, για να αναστηθεί και το σώμα και απολαύσει κατά τα έργα του»…

Τότε λέγει ο Όσιος: «σε παρακάλω, πες μου και τούτο: έχει τίποτα άνεση ο αμαρτωλός, ή τέλος η κόλαση αυτού;» Ο Άγγελος είπε: «Όχι Πάτερ Άγιε, ούτε η βασιλεία των Δικαίων έχει τέλος, ούτε η κόλαση των αμαρτωλών. Εάν έπαιρνε κανείς κάθε χίλιους χρόνους ένα κόκκο άμμου από την θάλασσα και μετέθετε αυτόν, ήθελε έχει ελπίδα να τελειωθεί, η δε κόλαση των αμαρτωλών δεν έχει τέλος». Λέγει πάλι ο Όσιος: «παρακαλώ πες μου και τούτο: ποιοι Άγιοι είναι ευσπλαχνικότεροι στον άνθρωπο, δια να παρακαλεί αυτούς ο ελεεινός άνθρωπος, να πρεσβεύουν υπέρ αυτού;». Και αποκριθείς ο Άγγελος λέγει: «όλοι οι Άγιοι εύσπλαχνοι είναι σε σας τους ανθρώπους και ευγνώμονες, αλλά εσείς οι άνθρωποι ως αγνώμονες και αχάριστοι κάμνετε αυτούς να οργίζονται για εσάς. Διότι οι άγιοι Άγγελοι έχουν πολλή ευσπλαχνία για τον άνθρωπο, επειδή ένεκεν της σωτηρίας των ανθρώπων είδαν και αυτοί τα παράδοξα του Θεού. Πλην τούτων η Κυρία Θεοτόκος, η Δέσποινα μας, ευσπλαχνίζεται περισσότερο το γένος των ανθρώπων. Έπρεπε Πάτερ Άγιε, ο άνθρωπος ανεξάλειπτο να έχει το όνομα Αυτής από το στόμα του. Αλλ’ ο διάβολος απάτησε αυτόν και έγινε αχάριστος. Διότι δια πρεσβειών Αυτής και ικεσιών στέκεται ο κόσμος μέχρι την σήμερον. Επειδή καταφρόνησαν οι άνθρωποι τον Θεό και τους Αγίους, καταφρόνησε και ο Θεός αυτούς, καθώς και οι Άγιοι»…