Η Φανουρόπιτα

Λιγοστά είναι τα στοιχεία που γνωρίζουμε για τον βίο του Αγίου Φανουρίου, τα οποία προκύπτουν με την εύρεση στην Ρόδο από τον Επίσκοπο Νείλο (ΙΔ΄αιώνας) μίας εικόνας με 12 σκηνές από το μαρτύριο Αγίου.

Από το βιβλίο «Πλάνες και Αλήθεια» του Μητρ. Ηλείας Γερμανού διαβάζουμε: «…Αλλά μεταξύ των Χριστιανών κυκλοφορούν διάφορες παραδόσεις. Λέγεται δηλαδή ότι τάχα η μητέρα του υπήρξε αφιλόδωρη και αμαρτωλή, βασανιζόμενη γι’ αυτό στην κόλαση, και ότι ο Άγιος Φανούριος παρακάλεσε τους Χριστιανούς να προσεύχονται για την ψυχή της και να φτιάχνουν και να μοιράζουν πίτα για συγχώρεσή της...

 Άλλοι πάλι λένε ότι ο Άγιος φανερώνει τα χαμένα πράγματα ή τους κλέφτες που τα πήραν. Γι’ αυτό, όταν χάσουν κάποιο πράγμα, τάζουν στον Άγιο πίτα. Και όταν το βρούν, φτιάχνουν την πίττα και την μοιράζουν. Ακόμη στη γιορτή του Αγίου Φανουρίου φέρνουν πίτες στην Εκκλησία να ευλογηθούν, με σκοπό να φανερώσει ο Άγιος λύση σε κάποιο πρόβλημα του σπιτιού, που σοβαρά το απασχολεί, ή ειδικότερα να φανερωθεί γαμπρός για το ανύπανδρο κορίτσι τους.

Όμως, αυτά δεν είναι ορθά. Γιατί από τις 12 σκηνές του μαρτυρίου του Αγίου καμιά δεν μνημονεύει κάτι σχετικό για την μητέρα του ούτε αναφέρεται σε κάποιο θαύμα ανευρέσεως χαμένου αντικειμένου. Η πίστη αυτή στο λαό δημιουργήθηκε μάλλον από παρετυμολογία του ονόματος του Αγίου, όπως συμβαίνει, δυστυχώς, και με τον Άγιο Ελευθέριο, τον Άγιο Συμεών κλπ. Από το όνομα δηλαδή Φανούριος, οδηγήθηκαν μερικοί στην πλανεμένη πίστη ότι ο Άγιος φανερώνει χαμένα αντικείμενα, δίνει λύσεις στα προβλήματα κλπ.

Γι’ αυτό πρέπει όλοι μας να είμαστε προσεκτικοί. Οι μεν κληρικοί να διαφωτίζουμε τους πιστούς και να μην καλλιεργούμε τέτοιες τάσεις σ’ αυτούς, οι δε χριστιανοί να πειθαρχούν σε όσα οι ποιμένες τους διδάσκουν».