Το Άγιον Ευχέλαιον

Το έλαιον θεωρήθηκε από αρχαιοτάτων χρόνων ότι έχει φωτιστική καί θεραπευτική ιδιότητα. Ομιλούν γι' αυτό Όμηρος, Πλάτων, Σόλων, Ησαΐας, Ιεζεκιήλ, αλλά καί ο Κύριος στην Παραβολή του Καλού Σαμαρείτου (Λουκ. ι',30-37). Η θεία Παντοδυναμία χρησιμοποιεί το έλαιον για τη μετάδοση χαρισμάτων στους ασθενούντας στο σώμα καί στη ψυχή, το οποίο (έλαιο) συμβολίζει τη φιλανθρωπία του Θεού (ι. Χρυσόστομος).
Με εντολή του Σωτήρα Χριστού καί οι Απόστολοι, άλειψαν με έλαιον πολλούς άρρωστους καί τους εθεράπευαν με θαυμαστό τρόπο (Μάρ. στ'. 13). Με την ίδια αναμφίβολα εντολή ή καί σύσταση του Κυρίου, ο αδελφόθεος Ιάκωβος παρότρυνε τους πιστούς, όταν ασθενούν, να προσκαλούν τους Πρεσβυτέρους της Εκκλησίας για να τους αλείφουν με το αγιασμένο έλαιον, ώστε ο Κύριος να τους σώζει από την αρρώστιά τους (Ιακ. ε', 14-15). Με αφετηρία αυτή την εντολή, σταδιακά, γεννήθηκε η ακολουθία του Ευχελαίου καί έλαβε τη σημερινή της περίπου μορφή τον 13ο αιώνα.
…Σκοπός του Ευχελαίου, κατά πρώτο και κύριο λόγο είναι η ίαση των σωματικών νόσων… δεύτερος λόγος είναι η ίαση των ψυχικών αρρωστημάτων, από τα οποία, πολλές φορές, προέρχονται τα σωματικά πάθη. Και είναι γνωστό και αναμφισβήτητο ότι η αλληλεπίδραση σωματικής και ψυχικής αρρωστίας είναι στενότατη και ότι την «κλίνην των αρρωστιών μας πολλές φορές στρώνουν οι αμαρτίες μας»…
Η Εκκλησία πάντως εφαρμόζει αυτά τα οποία στην Ομολογία του Μογίλα (1595-1647) αναφέρονται: «ο ασθενής... να είναι εξομολογημένος τα αμαρτήματα του έμπροσθεν του Πνευματικού του». Θεωρεί δηλαδή ορθή την προσέλευση μας πρώτα στο Μυστήριο της Εξομολογήσεως καί μετά στο Ευχέλαιο. Έτσι «θωρακίζει» τα τέκνα της για την προσέλευση τους στη Θ. Κοινωνία, τόσο με το ένα Μυστήριο (εξομολόγηση), όσο καί με το άλλο (το Ευχέλαιο). Καί δεν παραβλέπει τον κύριο σκοπό του μυστηρίου του Ευχελαίου πού είναι η επανάκτηση, εάν ο Θεός θέλει, της σωματικής υγείας καί η από της κλίνης εξέγερση του ασθενούς…
Που τελείται το μυστήριο
Οι Ιερείς ή ο Ιερέας προσκαλείται για το Ευχέλαιο. Που; Στο σπίτι του ασθενούς βεβαίως, εάν ο ασθενής δεν μπορεί να μεταβεί στο Ναό… Αλλά, συστήνουμε το Ναό για την τέλεση του Μυστηρίου, χωρίς να αποκλείουμε και την τέλεσή του στο σπίτι. Η επισημότητα στο Ναό και η επιβλητικότητα που προσλαμβάνει στο Ναό η ιερουργία του Μυστηρίου ποτέ δεν μπορεί να επιτευχθεί στο σπίτι.
Ευχέλαιο τελούμε για την ίαση του σώματος καί της ψυχής. Επομένως το τελούμε όταν έχουμε ασθενή είτε στο σπίτι μας είτε μεταξύ των συγγενών μας και ζητούμε τη βοήθεια του Θεού…
Προφανώς δεν το τελούμε για τη συγχώρηση των αμαρτιών του ασθενούς μας, διότι γι' αυτό το σκοπό έχουμε καί υπάρχει το μυστήριο της Μετανοίας-Εξομολογήσεως. Καί φυσικά δεν το τελούμε για το καλό του μήνα ή του χρόνου, για να διορθωθούν τα κακώς συμβαίνοντα στη ζωή μας (γι' αυτά υπάρχει η ιεροπραξία του Αγιασμού), ή γιατί το παιδί μας έμπλεξε με τους αναρχικούς! Τέλος, δεν το τελούμε από συνήθεια, όπως τελευταία έχει γίνει πολύ της μόδας να τελείται σε κοσμικά σαλόνια επειδή, δυστυχώς, πιστεύουν ότι τό Ευχέλαιο είναι μυστήριο αφέσεως αμαρτιών χωρίς εξομολόγηση!
Στούς Ιερούς Ναούς τελείται Ευχέλαιο τη Μεγάλη Τετάρτη απόγευμα για καλύτερη προετοιμασία των πιστών, πριν από τη θεία Κοινωνία των ημερών του Πάσχα. Κατά αντιστοιχία το ίδιο πράττεται και σε άλλες περιόδους…
Πηγή: «Ιεροπραξίες της Εκκλησίας μας» του π. Γεωργίου Κουγιουμτζόγλου