Θαυματουργές εικόνες της Παναγίας στο Άγιον Όρος

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ
Κατά τα τέλη του 10ου αιώνα, σ’ ένα κελί κοντά στις Καρυές, ο υποτακτικός έψαλλε την ακολουθία του Όρθρου, φιλοξενώντας κάποιον άγνωστο μοναχό. Φθάνοντας στην θ΄ ωδή, καθώς έψελνε την «Τιμιωτέραν», ο ξένος μοναχός άρχιζε τον ύμνο κάπως διαφορετικά, προτάσσοντας το «Άξιον εστίν ως αληθώς…», κάτι που εντυπωσίασε τον υποτακτικό ζητώντας να του γράψει ολόκληρο τον ύμνο για μην τον ξεχάσει. Ο θαυμαστός εκείνος μοναχός, που ήταν ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, μιας και δεν βρέθηκε μελάνι και χαρτί, χάραξε τα λόγια του ύμνου με το δάκτυλό του σε μια πέτρινη πλάκα, λέγοντας ότι στο εξής έτσι πρέπει να λέγεται ο ύμνος και έγινε άφαντος. Η πλάκα αυτή στάλθηκε στον Πατριάρχη από τους Αγιορείτες, και η εικόνα του κελιού που μπροστά της ψάλθηκε για πρώτη φορά ο ύμνος, μεταφέρθηκε στο Πρωτάτο στις Καρυές.

ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΟΥΚΟΥΖΕΛΙΣΣΑ (Ι.Μ. Μεγίστης Λαύρας)
Σε μία αγρυπνία του Σαββάτου του Ακαθίστου Ύμνου, απέναντι από την εικόνα της Παναγίας συνέβη να αποκοιμηθεί ελαφρά ο πρωτοψάλτης Ιωάννης Κουκουζέλλης. Ξάφνου βλέπει μπροστά του την Παναγία, που τον προέτρεπε να ψάλλει βάζοντας στο χέρι του ένα χρυσό νόμισμα. Ξυπνώντας ο καλλικέλαδος ψάλτης βρήκε πράγματι το κρατά το νόμισμα!

ΚΤΙΤΟΡΙΣΣΑ ή ΒΗΜΑΤΑΡΙΣΣΑ (Ιερά Μονή Βατοπαιδίου)
Μετά από επιδρομή των Αράβων στην Μονή, ο ιεροδιάκονος και υπεύθυνος για τα Άγια Λείψανα και τα κειμήλια της Μονής, έκρυψε στο φρεάτιο της Αγίας Τραπέζης μια πολύτιμη εικόνα της Θεοτόκου και ένα Σταυρό, τοποθετώντας μπροστά τους μια αναμμένη λαμπάδα. Το μοναστήρι λεηλατήθηκε και οι μοναχοί οδηγήθηκαν αιχμάλωτοι στην Κρήτη. Μετά από 70 χρόνια, ο ιεροδιάκονος ελευθερώθηκε και επέστρεψε στο μοναστήρι, όπου ανοίγοντας το φρεάτιο βρήκε τον Σταυρό και την εικόνα όρθια στο νερό και η λαμπάδα ήταν ακόμα αναμμένη!

ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ (Ιερά Μονή Βατοπαιδίου)
Στην Μονή κάποτε αποβιβάσθηκαν κρυφά οι πειρατές και ετοιμάζονταν να επιτεθούν. Ο Ηγούμενος προσευχόμενος μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, ακουσε την Παναγία να τον συμβουλεύει να μην ανοίξουν τις πύλες της Μονής και τον προειδοποίησε για τους πειρατές. Ταυτόχρονα όμως, ο Ηγούμενος βλέπει το Θείο Βρέφος που κρατούσε στην αγκαλιά της η Παναγία, να απλώνει το χέρι του και να σκεπάζει το στόμα της Μητρός Του, λέγοντάς της να τους αφήσει να τιμωρηθούν γιατί τους άξιζε. Η Παναγία πιάνοντας το χέρι του Υιού της, στρέφει το κεφάλι της για να ελευθερώσει το στόμα της επαναλαμβάνοντας τα ίδια λόγια προς τον Ηγούμενο. Από τότε, η αρχική έκφραση και στάση του Χριστού και της Παναγίας πάνω στην εικόνα άλλαξε με θαυμαστό τρόπο και σχηματίσθηκε η τελευταία σκηνή που παρέμεινε μόνιμα. Έτσι με την παρέμβαση της Παναγίας, σώθηκε το μοναστήρι και οι μοναχοί ονόμασαν την εικόνα Παραμυθία!

ΕΣΦΑΓΜΕΝΗ (Ιερά Μονή Βατοπαιδίου)
Ο Ιεροδιάκονος και επιμελητής-εκκλησιάρχης του ναού της Μονής, φθάνοντας καθυστερημένος στην τράπεζα, θεώρησε υπεύθυνη την Παναγία που δεν πρόφταινε να λάβει το φαγητό του και γι’ αυτό μαχαίρωσε την εικόνα της. Ευθύς πετάχτηκε αίμα από το σημείο του προσώπου της Παναγίας που χτυπήθηκε! Ο δε μοναχός χλόμιασε και τυφλώθηκε, χάνοντας τον έλεγχο της συνειδήσεώς του. Υπέφερε για τρία χρόνια και παρέμεινε όρθιος σε ένα στασίδι απέναντι από την εικόνα, θρηνώντας για το αμάρτημά του. Χάρη στις προσευχές των μοναχών, ο περιπεσών μοναχός πήρε συγχώρεση από την ίδια την Παναγία που τον θεράπευσε, αναγγέλλοντας όμως ότι το βλάσφημο χέρι του θα υφίσταται πραγματική τιμωρία μετά θάνατον. Πράγματι, το χέρι του φυλάσσεται μέχρι σήμερα στην Μονή άλιωτο και κατάμαυρο!

ΕΛΑΙΟΒΡΥΤΙΣΣΑ ή ΔΟΧΕΙΑΡΙΣΣΑ (Ιερά Μονή Βατοπαιδίου)
Όταν ο υπεύθυνος της αποθήκης υγρών (λαδιών, κρασιών κλπ) της Μονής, ο Όσιος Γεννάδιος ο Βατοπαιδινός, γνωστοποίησε ότι το λάδι είχε τελειώσει, διατάχθηκε από τον Ηγούμενο να μην μεριμνά αλλά να συνεχίσει να παρέχει ελεύθερα το λάδι για τις ανάγκες της Μονής. Μια ημέρα ο Όσιος βρήκε ξεχειλισμένα τα δοχεία και το λάδι να έχει φθάσει έως την πόρτα της αποθήκης!

ΠΥΡΟΒΟΛΗΘΕΙΣΣΑ (Ιερά Μονή Βατοπαιδίου)
Το 1822 ένας στρατιώτης της τουρκικής φρουράς, πυροβόλησε την εικόνα της Θεοτόκου. Η σφαίρα πλήγωσε το δεξιό χέρι της Παναγίας. Ο ιερόσυλος, παραφρόνησε και κρεμάσθηκε σε μια ελιά του κήπου έξω από την Μονή. Οι Τούρκοι ομολόγησαν ότι ήταν θεία δίκη και διέταξαν να παραμείνει ο άταφος!

ΑΝΤΙΦΩΝΗΤΡΙΑ (Ιερά Μονή Βατοπαιδίου)
Η κόρη του Μεγάλου Θεοδόσίου, η Πλακιδία, κατευθυνόμενη προς την Κωνσταντινούπολη για να δει τον αδελφό της Αρκάδιο, περνώντας από το Άγιο Όρος, ζήτησε την άδεια να προσκυνήσει στην Μονή. Εισερχόμενη στο καθολικό του ναού, ακούει δυνατή φωνή να την επιτιμά για την είσοδό της στην Μονή, επειδή έδινε αφορμή στον σατανά να πολεμά τους μοναχούς με πονηρούς λογισμούς. Έντρομη η Πλακιδία γονάτισε και ζήτησε έλεος. Σε ανάμνηση του θαύματος, έκτισε παρεκκλήσι του Αγίου Δημητρίου και αγιογραφήθηκε τοιχογραφία της Θεομήτορος που ονομάσθηκε Αντιφωνήτρια. Από τον Αρκάδιο θεσπίσθηκε να μην εισέρχονται οι γυναίκες στο Άγιον Όρος κάτι που σεβάσθηκαν ακόμα και οι Τούρκοι κατακτητές για 450 χρόνια!

ΠΟΡΤΑΪΤΙΣΣΑ (Ιερά Μονή Ιβήρων)
Κατά την παράδοση, η εικόνα της Παναγίας Πορταΐτισσας, είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Το έτος 829, την κατείχε μια ευλαβής γυναίκα στην Νίκαια, ώσπου την ανακάλυψαν οι εικονομάχοι στρατιώτες καί ήθελαν να την κάψουν. Η χήρα γυναίκα με τον γιο της, για να σώσουν την εικόνα την έριξαν στην θάλασσα και ω του θαύματος εκείνη στάθηκε όρθια και έπλεε προς την ηπειρωτική Ελλάδα. Μετά από 170 χρόνια, η εικόνα φανερώθηκε στην Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους. Οι Γέροντες της Μονής, είδαν ξαφνικά μέσα στην θάλασσα μία ουρανομήκη λάμψη και με βάρκες θέλησαν να προσεγγίσουν το θαυμαστό εκείνο σημείο. Διέκριναν ότι ήταν εικόνα της Παναγίας, αλλά όσο πλησίαζαν εκείνη απομακρυνόταν. Ένας άγιος ασκητής, ο Γαβριήλ, καθώς προσευχόταν, νύσταξε, έκλεισε τα μάτια και είδε την Παναγία που του υπέδειξε πώς να παραλάβει την εικόνα από την θάλασσα. Οι Πατέρες της Μονής με πομπή και Θεομητορικούς Ύμνους συνόδευσαν τον Γέροντα Γαβριήλ που περπάτησε λίγο στην θάλασσα και αμέσως η εικόνα ήρθε στα χέρια του. Οι μοναχοί ευχαριστούσαν τον Θεό και την Παναγία και έβαλαν την εικόνα στον Ναό της Μονής. Εκείνη όμως με θαυμαστό τρόπο έφευγε από τον Ναό και στεκόταν πάνω από την πύλη του μοναστηριού. Η Παναγία φανερώθηκε εκ νέου στον Γέροντα Γαβριήλ αποκαλύπτοντας ότι ήταν επιθυμία της να είναι εκείνη φύλακας στο μοναστήρι και ότι όσο βλέπουν την εικόνα της στο μοναστήρι δεν θα λείψει από το Όρος η χάρις και το έλεος του Υιού της και Θεού!

ΤΡΙΧΕΡΟΥΣΑ (Ιερά Μονή Χιλανδαρίου)
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, επειδή συνέγραφε λόγους υπέρ των Αγίων Εικόνων, οι εικονομάχοι του έκοψαν το δεξί του χέρι. Ο Άγιος προσευχήθηκε μπροστά στην εικόνα της Παναγίας και εκείνη με θαύμα συγκόλησε ζωογονώντας το νεκρό χέρι του! Εκείνος τότε της αφιέρωσε ένα ασημένιο ανάθημα σε σχήμα χεριού που στην εικόνα φαίνεται σα να έχει η Παναγία τρίτο χέρι. Η εικόνα μεταφέρθηκε στην Μονή Χιλανδαρίου με θαυμαστό τρόπο τον 12ο αιώνα όταν η εικόνα βρισκόταν στην Ι.Μ. Αγίου Σάββα στα Ιεροσόλυμα και δωρήθηκε στον Άγ. Σάββα Αρχιεπίσκοπο Σερβίας και κτήτορα της Μονής Χιλανδαρίου.

ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΣ (Ιερά Μονή Δοχειαρίου)
Το 1664, ο τραπεζάρης της Μονής ονόματι Νείλος, περνούσε συχνά μπροστά από την εικόνα της Παναγίας κρατώντας αναμμένα δαδιά για την υπηρεσία του στην τράπεζα. Ξαφνικά άκουσε μια φωνή να τον επιτιμά και να του λέγει να μην ξαναπεράσει από μπροστά της γιατί με τα δαδιά καπνίζει την εικόνα της. Ο μοναχός δεν έδωσε σημασία, ώσπου ή Παναγία τον ξαναεπιτίμησε αφήνοντάς τον τυφλό. Ο Νείλος από τότε στεκόταν μπροστά στην εικόνα της, παρακαλώντας την Παναγία να τον συγχωρέσει. Η δέησή του εισακούσθηκε και θεραπεύθηκε όταν φωνή προερχόμενη από την εικόνα τον πληροφόρησε ότι στην δική της μετά Θεόν προστασία και σκέπη θα έπρεπε να καταφεύγουν σε κάθε ανάγκη τους οι μοναχοί. Αυτή τους ακούει γρήγορα γιατί το όνομά της είναι Γοργοϋπήκοος!

ΓΛΥΚΟΦΙΛΟΥΣΣΑ (Ιερά Μονή Φιλοθέου)
Ήταν κτήμα της Βικτωρίας, ευσεβούς συζύγου ενός εικονομάχου. Για να μην παραδώσει την εικόνα στην πυρά, την έριξε στην θάλασσα. Η εικόνα πλέοντας όρθια έφθασε στον αρσανά της Μονής Φιλοθέου, όπου παρελήφθη από του Πατέρες της Μονής που είχαν ειδοποιηθεί με αποκάλυψη της Παναγίας. Το σημείο της ακτής που απέθεσαν την εικόνα ανέβλυσε αγίασμα!

ΓΕΡΟΝΤΙΣΣΑ (Ιερά Μονή Παντοκράτορος)
Όταν ο Αλέξιος Α΄ ο Κομνηνός άρχισε να κτίζει το αρχικό μονύδριο, 500 μέτρα μακρύτερα από το σημερινό μοναστήρι του Παντοκράτορος, τότε οι εργάτες ενώ έκτιζαν το κτίσμα, το βράδυ η εικόνα της Παναγίας μαζί με τα εργαλεία των οικοδομών έφευγαν αοράτως και βρισκόντουσαν το πρωΐ στο σημείο που είναι σήμερα κτισμένη η Μονή. Αυτό επαναλήφθηκε ώσπου έγινε κατανοητό ότι ήταν θέλημα της Παναγίας, το μοναστήρι να κτισθεί στο τόπο που η ίδια είχε επιλέξει.
Κάποια εποχή ζούσε στο μοναστήρι ένας πολύ ενάρετος, αλλά μεγάλος στην ηλικία και ετοιμοθάνατος Ηγούμενος, ο οποίος γνώρισε το τέλος του με Θεία Αποκάλυψη και παρακάλεσε τον Ιερομόναχο να συντομεύσει την Θεία Λειτουργία γιατί επιθυμούσε να κοινωνήσει τα Άχραντα Μυστήρια του Κυρίου μας. Ο Ιερομόναχος δεν υπάκουσε και συνέχισε να λειτουργεί αργά, με αποτέλεσμα να επέμβει η ίδια η Παναγία, διατάσσοντάς τον με αυστηρότητα να ολοκληρώσει την Θ. Λειτουργία. Έτσι και έγινε. Μόλις κοινώνησε ο Γέροντας εκοιμήθη και τότε έδωσαν στην εικόνα της Παναγίας το προσωνύμιο «Γερόντισσα», λόγω της θαυμαστής σχέσεώς της με τον Γέροντα!

ΟΔΗΓΗΤΡΙΑ (Ιερά Μονή Ξενοφώντος)
Η εικόνα βρισκόταν από πολύ παλιά στην Ι.Μ. Βατοπαιδίου. Το 1730 εξαφανίσθηκε και βρέθηκε στην Ι.Μ. Ξενοφώντος. Νομίζοντας ότι κάποιος την είχε κλέψει, την επέστρεψαν πίσω στην θέση της, και οι Βατοπαιδινοί Πατέρες έλαβαν αυστηρά μέτρα φύλαξης. Σε λίγη ώρα όμως η εικόνα με θαυμαστό τρόπο βρέθηκε ξανά στην Ι.Μ. Ξενοφώντος. Τότε οι Βατοπαιδινοί πείσθηκαν για το θαύμα και αποφάσισαν να μην αντισταθούν άλλο στο θέλημα της Θεομήτορος. Από τότε η Θαυματουργή εικόνα παρέμεινε στην Μονή Ξενοφώντος!

Πλήθος επωνύμων εικόνων βρίσκονται στο Άγιον Όρος: Η Γαλακτοτροφούσα και η Παιδεύσασα τον εκκλησιάρχη στην Ι.Μ. Χιλανδαρίου, η Παναγία του Ακαθίστου στην Ι.Μ. Διονυσίου, Η Φοβερά Προστασία καί του Αλεξίου Κομνηνού στην Ι.Μ. Κουτλουμουσίου, η Επακούουσα και η Ακαθίστου στη Ι.Μ. Ζωγράφου, η Παλαιολόγινα στην Ι.Μ. Γρηγορίου, η Αντιφωνήτρια και η Οδηγήτρια στην Ι.Μ. Κωνσταμονίτου, η Γερόντισσα στην Ι.Μ. Φιλοθέου, η Αχειροποίητος στην Ρουμάνικη σκήτη του Τιμίου Προδρόμου, η Βρεφοκρατούσα στην Ι.Μ. Σταυρονικήτα κ.α. θαυματουργές εικόνες.

«Άλαλα τα χείλη των ασεβών, των μη προσκυνούντων την εικόνα σου την σεπτή…»